بـرای برطرف کـردن خط اخم، خنده، چروک ها و برجسته کردن لب ها و گونه ها راه های مختلفی وجود دارد که در میان آنها تزریق ژل و چربی، چربی و بوتاکس طرفداران بیشتری دارد. تزریق چربی بهترین روش کاهش چین و چروک و جوان سازی صورت و جایگزین نسبی جراحی لیفتینگ صورت است . دیگر مزایای تزریق چربی جوان سازی و پر شدن صورت ، حجم دادن لب ها و پر کردن خطوط و چروک های عمیق صورت است.همچنین چربی برای کاهش تو کشیدگی ناشی از اسکار های جای جوش و جای بریدگی ، پر کردن نواحی ضعیف و لاغر صورت مثل گونه ها و حجم دادن لب ها کاربرد دارد .
انواع فیلرها
فيلرهاي قابل جذب
اين مواد بتدريج در بدن تجزيه شده و جذب بدن مي شوند و معمولاً از جنس مولكولهاي خود بدن هستند .در ابتدا شايعترين فيلر قابل جذب كلاژن بود كه از حيوانات گرفته مي شد اما بعدها كلاژن انساني هم استفاده شد.علت آنكه مدتي بعد كلاژن جاي خود را به فيلر قابل جذب ديگري به نام اسيدهيالورونيك و خود بتدريج ازرواج افتاد سه مسئله بود:
1-كلاژن در 1%واكنشهاي حساسيتي شديدي داد و نياز به تست كردن داشت (مثل تست پني سيلين)اما در هيالورونيك اسيد عوارض حساسيتي بسيار بسيار نادر است.
2-طول مدت ماندگاری كلاژن در بهترين حالت 6ماه بود اما تركيبات معروف هيالورونيك اسيد يعنی جوويدرم حدود يكسال ماندگاری دارد.
3-در كلاژن هر ميلي متر مكعب از ژل يك ميلي متر مكعب حجم ايجاد می كرد اما در هيالورونيك اسيد به علت قابليت جذب آب زيادی كه وجود دارد هر ميلی متر مكعب ژل چندين ميلی متر حجم ايجاد می كند يعني با مقدار كمتری هيالورونيك اسيد حجم بيشتری پر مي شود سپس نتيجه چشمگير تر و درمان ارزانتر است.
فيلرهای دير جذب
مثل راديس كه اولی ساختمانی شبيه استخوان دارد و دومی از تركيبات اسيد لاكتيك است . هردوی اين فيلرها باعث تحريك بافت سازی می شوند و پس از مدتی اثرات خود را نشان می دهند و معمولاً طول اثری حدود 5/1سال دارند.اشكال هردوی اين مواد آنست كه می تواند ايجاد گلوله های زير پوستی كنند.
فيلرهاي غير قابل جذب
كه معمولاً حاوی تركيبات آكريليك هستند مثل آرتكل،آكوآميد . اين تركيبات اگرچه در بعضی از انواع تائيد سازمان دارويی آمريكا را هم دارند اما باز هم به علت آنكه پتانسيل گلوله شدن دارند و نمی توان آنها را در خود پوست تزريق كرد كم مصرف تر از فيلرهای قابل جذب هستند بايد توجه داشت كه تنها قسمتی از حجم اين فيلرها را آكريليك تشكيل می دهد و مابقي را مواد قابل جذبی مثل كلاژن و پروتيين تشكيل مي دهند . بنابراين حتیي دراين انواع قسمتی از فيلر به سرعت جذب مي شود.همين مسئله هم باعث می شود كه بسياری از بيماران تصور كنند كه چون حجم فيلری كه تزريق كرده اند رفته رفته كم می شود بنابراين حتماً قابل جذب است اما اصلاً اينطور نيست بلكه بخش غير قابل جذب فيلر زير پوست می ماند و با گذشت زمان به شكل توده هايي قابل لمس مي شود .طول متوسط اثر پر كردنی اين فيلرها 5-3سال است.بايد توجه داشت كه ژل پاژ كه تقريباً تمامی عوارضی كه از ژلها می شنويد در حقيقت مربوط به اين نوع ژل است .ساخت كشور اوكراين بوده و ارزانترين ژل تاريخ است. از نوع تركيبات آكريليك صنعتی است كه متاسفانه عوارضی چون جابجايی،تورم ،گلوله شدن و عفونتهاي فاجعه انگيز دارد و مصرف آن از سال83توسط وزارت بهداشت منع شده است اما متاسفانه هنوزهم گهگاه بيمارانی ديده می شوند كه توسط اين ژل همين اواخر درمان شده اند .درظرف چند سال گذشته، فیلرها یا پر کننده ها قابل جذب عملا رقبای غيرقابل جذب و طولانی اثر خود را از ميدان خارج كرد ه اند.
نحوه تزریق
ابتدا محل برداشت چربی ضدعفونی میشود و تحت شرایط استریل ، بی حسی موضعی انجام می شود و با استفاده از سرنگهای مخصوص که به سر آنها کانولاهای مناسب وصل شده و از طریق سوراخ کوچکی چربی های زیر پوست با فشار کم کشیده شده و چندین بار با سرم شستشو داده میشود تا خون وسایر مواد از آن جدا شود . بعضی از پزشکان از سانتریفیوژجهت جداسازی کامل سرمها از بافت چربی استفاده می کنند. چربی آماده شده به داخل سرنگهای یک سی سی کشیده می شود وآماده تزریق میشود .محلی را که قرار است در آن تزریق چربی انجام شود ضدعفونی و بی حسی موضعی انجام می شود. سپس به سرسرنگ یک سی سی کانول های مخصوص وصل شده و تزریق چربی به محل مورد نظرانجام می شود.این عمل بصورت سرپایی درمطب انجام میشود . اکثرا با بیحسی موضعی وگاهی با بیهوشی خفیف انجام میپذیرد. طول مدت عمل یک تا سه ساعت بوده که به وسعت محل عمل و مقدار تزریق ژل و چربی بستگی دارد .
مزایای تزریق چربی
- چربی از بدن خود فرد گرفته می شود و صد در صد طبیعی است و احتمال واکنش آلرژیک و پس زدن پیوند وجود ندارد.
- تقریبا از چربی زیر پوست در هرنقطه ای از بدن میتوان بدین منظوراستفاده کرد ولی نواحی پهلو ها ،رانها، کنار زانو وزیر شکم معمولا چربی مقاومتری دارد .
- دوام آن از بسیاری از فیلرهای قابل جذب (هیالورو نیک اسیدها) بیشتر است.
- عوارض آن کم , هزینه آن مناسب بوده ومیتوان آن را هر چند بار که لازم است تکرار کرد .
- چربی بعد از تزریق خونرسانی می شود وبا بدن مانند پیوند پوست جوش می خورد وجزئی از یافت بدن می گردد وبنابراین امکان جابجایی ویا حرکت در زیر پوست ندارد .
- میتوان آن را یکبار تهیه و به منظور تزریق در دفعات بعدی در یخچال به مدت ۶ماه نگهداری کرد .
معایب تزریق چربی
نتایج تزریق چربی کاملا وابسته به تکنیک انجام آن دارد واگر پزشک در این امر تجربه کافی نداشته باشد نتایج ماندگار نخواهد داشت وپس از یکی دوبار کاملا از بین خواهد رفت .دور نقاهت آن معمولا 2 هفته می باشد که در این 1تا 2 هفته تورم در ناحیه تزریق شده وجود دارد .
مراقبت های بعد از تزریق
- به فرد توصیه می شود که از وارد کردن فشار زیاد به محل تزریق ژل و چربی جهت جلوگیری از جا به جایی چربی تزریق شده به مدت 7 تا 10 روز خودداری کند.
- ممکن است در محل تزریق چربی و محلی که چربی از آن گرفته شده دچار کبودی، تورم و درد شوید. این حالت طبیعی بوده و به تدریج در طی چند روز تا چند هفته برطرف می شود(میزان کبودی و تورم متناسب با مقدار چربی تزریق شده است ولی به طور معمول 2 هفته طول می کشد.
- برای کاهش ورم و نیز تسریع بهبود آن در 3 روز اول بعد از تزریق، از کیسه آب یخ آزادانه در آن نواحی از صورت که تزریق چربی انجام شده استفاده کنید.
- جهت کاهش ورم بهتر است در چند روز اول بعد از تزریق چربی، هنگام خوابیدن زیرسرتان بلند باشد( حالت نیمه نشسته یا زاویه 45 درجه) و در صورتی که مزاحمتی برای خوابتان ایجاد نکند، بهتر است به مدت یک هفته در این حالت بخوابید.
- برای کاهش ورم صورت، استفاده از نمک باید محدود شود.
- در طی دوره استراحت و نقاهت خود در منزل، از انجام فعالیت هایی نظیر نظافت و باغبانی که نیاز به خم شدن یا وارد کردن فشار دارند خودداری کنید، زیرا این می تواند باعث تشدید ورم صورت طولانی تر شدن آن شود.
- از انجام ورزش شدید به مدت یک هفته باید خودداری شود در صورتی که عادت به ورزش کردن منظم دارید، بعد از چند روز می توانید ورزش های سبک تری ( به شرط آن که موجب افزایش تورم صورت نشود) انجام دهید.
- در محل تزریق چربی بخیه زده نمی شود و در نتیجه نیازی به کشیدن بخیه ونیز پانسمان کردن وجود ندارد.
- در صورت لزوم 24 ساعت بعد از تزریق ژل و چربی ، آرایش کردن مانعی ندارد.
- اگر چه عفونت نادر است، آنتی بیوتیک خوراکی (نظیر سفالکسین) قبل و بعد از عمل تحویز می شود( از شب قبل از عمل تا 7 روز بعد از تزریق) معمولا برای کنترل درد نیازی به داروی مخدر نیست و استفاده از استامینوفن کافی خواهد بود
نتایج
معمولا حدود 30 تا 70 درصد ( متوسط 50 درصد ) چربی تزریقی برای همیشه در بافت های صورت باقی می ماند ؛ ولی از آنجایی که این درصد متغیر است ، تزریق بار دوم 6 ماه تا یک سال بعد می تواند انجام شود . یاد آوری می کنم چربی تزریقی جزو بافت های خود بدن می شود و در صورت چاق یا لاغر شدن ، می تواند در دراز مدت کم و زیاد شود .
از سری مطالب پزشکی عمومی و غیر تخصصی سایت (اطلاعات عمومی و غیر تخصصی پزشکی برای افزایش دانش سلامت و اطلاعات عمومی پزشکی بازدیدکنندگان)
