علت درد کتف و شانه
دردي که از گردن به كتف و شانه و پس از آن از طريق دست تا سر انگشتان كشيده مي‌شود و با هر حركت دست، آه از نهاد بلند ميكند. آهي ناشي از درد گرفتگي ناحيه سرشانه كه به سراغ خيلي‌ها كه كار يا ورزش سنگين مي‌كنند، اجسام سنگين را بي‌خيال از عواقبش جابه‌جا مي‌كنند و از اثرات مثبت ورزش‌كردن نيز غافل هستند، مي‌آيد حتي گاهي شانه درد كه ناحيه كتف، گردن و دستها را درگير ميكند باعث بي‌حسي اين مناطق نيز مي‌شود.
چنين علائم و نشانه هایی در کتف و شانه معمولا بر اثر انجام مكرر كاري در حالت اشتباه بدني ايجاد مي‌شود و منجر به وارد آمدن فشار روي نواحي کتف و شانه مي‌شود. متخصصان، بروز اين علائم و نشانه ها را نشانه ابتلا به سندرومي مي‌دانند كه در آن عروق خوني و اعصاب پشت كتف و ستون فقرات تحت فشار قرار مي‌گيرد.
آسيب‌ديدگي شبكه عصبي و عضلات ناحيه گردن ،كتف و شانه مي‌تواند عامل بروز دردهاي شديد و ناتوان‌كننده، بخصوص در حركات مربوط به دستها بشود. اما سوال اصلي اينجاست كه چه اتفاقاتي منجر به بروز چنين علائم و نشانه هایی مي‌شود؟
متاسفانه تفكيك دردهايي كه از گردن به كتف و شانه انتشار پيدا ميكند، مشكل است. اين دردها ممكن است از مهره‌هاي گردن و به شانه‌ها در يك طرف يا دو طرف انتشار پيدا كند يا ممكن است پشت كتف و استخوان كتف را درگير كند كه از دردهاي رايج و شايع شانه است كه به دستها نيز مي‌رسد. در مواردي نيز بالاي بازو در محل اتصال بازو به كتف درگير مي‌شود كه معمولا با حركت دست توليد درد ميكند. البته درد شانه و کتف بيشتر به خاطر كشيدگي عضلات ناشي از ورزش‌هاي سنگين، بلند‌كردن اجسام سنگين، تكرار ضربه‌هاي مكرر كاري يا به خاطر بيماري‌هاي عضلاني و نقص ساختمان آناتومي بدن است.
سندرومي كه باعث درد کتف و شانه‌ها، گردن درد و بي‌حسي انگشتان مي‌شود نيز ممكن است ناشي از ورزش‌هاي سنگين چون وزنه‌‌برداري، جراحت‌ها يا وجود نقص‌هاي مادرزادي در ناحيه گردن باشد. از شايع‌ترين دلايل بروز اين سندروم صدمه جسمي ناشي از حوادث رانندگي و آسيب‌هاي مكرر هنگام كار يا فعاليت‌هاي ورزشي است. حتي آسيبي در گذشته مي‌تواند در زمان حال به بروز اين سندروم منجر شود و گاهي حتي پزشكان قادر به تشخيص دليل اصلي آن نيستند.
ارتباط مفصل کتف و شانه
شانه بعنوان يك مفصل پر تحرك با دامنه حركتي بالا نقش مهمي در حركات بدن دارد. اين مفصل پيچيده در واقع از چهار مفصل تشكيل مي شود. مفاصل شانه شامل چهار مفصل زير است که از طریق مفاصل زیر شانه و کتف بایکدیگر در ارتباطند:
- مفصل اول بين كتف و بازو بنام گلينوهومرال مفصل اصلي است.
- مفصل دوم بين ترقوه و كتف است.
- مفصل سوم بين كتف و قفسه سينه كه پس از تكميل حركت مفصل اصلي با حركت خود دامنه حركتي شانه را افزايش مي دهد.از مجموع 180 درجه 60 درجه آن مربوط به اين مفصل است.
- مفصل چهارم بين استخوان جناغ و ترقوه است كه گاهي بخصوص در سنين بالا بيرون زدگي پيدا مي كند و اكثرا از نظر ظاهر و زيبايي براي بيماران ناراحت كننده است.
به دليل وي‍ژگي خاص مفصل شانه و حركات آن در تمام جهات اين مفصل مستعد تورم پارگي ليگامان ،دررفتگي و تاندون خشكي و جمود مفصل و محدوديت حركتي است.
اين مفصل به عنوان شاهكار بيو مكانيك بدن بسيار پيچيده است و براي هر حركت خود از برنامه ويژه اي تبعيت ميكند.طرز قرار گرفتن مفصل به شكل آزاد بدون ارتباط استخواني پايدار اين مفصل را منحصر به فرد نموده است. اين مفصل از عمق به سطح داراي چند لايه است:
- لايه استخواني و مفاصل
- لايه عضلات تاندون و ليگامان
- لايه عروق و بافت نرم و بورسها
- لايه پوست
سه استخوان كتف ترقوه و بازو اين مفصل را تشكيل مي دهد.
- لابروم
بافتي محكم با قوامي غضرفي است كه براي افزايش گودي مفصل شانه قرار گرفته است و موجب پايداري بيشتر حركت استخوان بازو در فضاي مفصل شانه شده است.
- بورسها
فضاهايي شبيه به كيسه بوده كه با مايع سينوويوم پر شده اند و بين دو ساختماني كه قرار است روي هم بلغزند قرار مي گيرندو مستعد التهاب بوده و التهاب آنها رابورسيت مي گويند
شانه شامل چهار عضله و تاندون است که اطراف مفاصل شانه را پر کرده اند. آسیب سرشانه یکی از علل درد شانه می باشد. ورزش شانه یکی از مهم ترین درمان ها برای دردهای شانه و یکی از درمان های توانبخشی بعد از جراحی می باشد. ورزش به کارآیی بهتر عضلات کمک می کند. توانبخشی شانه بر روی انعطاف پذیری و استحکام شانه اثر می گذارد.
افرادی که دارای درد شانه می باشند، غالبا از سفتی شانه شکایت می کنند، آنها به سختی موهای خود را شانه می کنند و به سختی دستان شان را به پشت خود می رسانند.
اگر ورزش های نامناسبی انجام دهید، ممکن است اعضلات شانه صدمه ببینند و ملتهب گردند. لذا قبل از انجام هر نوع ورزشی، باید از پزشک خود بپرسید که آیا می توانید ورزش کنید یا نه؟
در برخی از دردهای شانه ای، ورزش کششی مهم ترین بخش درمان درد شانه را شامل می شود. کشش کمک می کند تا عضلات شانه شل شوند و از خشکی درآیند و به راحتی بتوانند بچرخند.یکی از مهم ترین دلایل سفتی شانه، چسبندگی capsulitis و شانه یخ زده می باشد. این امر موجب بی حرکتی شانه، بعد از صدمه و یا جراحی می گردد.
درمان درد کتف و شانه با نرمش های کششی
تمرینات زیر در بهبود دردهای کتف و شانه می توانند به شما کمک کنند.شما از همین حالا قادر به انجام این تمرینات هستید .حرکات زیر ساده و بدون هزینه می باشند و می توانید به طور روتین در حین استراحت و یا هنگام کار آنها را برای کاهش و بهبود درد کتف و شانه انجام دهید.
-
نرمش کششی عضلات سینه ای
مقابل دیوار بایستید و دستانتان را روی دیوار و کمی بالاتر از سطح سر قرار دهید . به آرامی و تا زمانی که احساس کشش در سر شانه تان کنید به جلو متمایل شوید . 30-15 ثانیه مکث کنید . این حرکت را 3 بار تکرار کنید .
-
نرمش کششی قفسه سینه
روی صندلی بنشینید و دستان را پشت سر بگیرید . به آرامی به سمت عقب خم شوید و نگاهتان رو به سقف باشد . این حرکت را 10 بار تکرار کنید . سعی کنید این تمرین را چند بار در طول روز انجام دهید .
-
نرمش بالا بردن دست با حمایت دیوار
پشت به دیوار بایستید و یا بنشینید . دستانتان را روی دیوار قرار دهید به طوری که مچ و آرنج روی دیوار باشد .به آرامی دستان خود را بالا ببرید توجه شود دستانتان چسبیده به دیوار حفظ شود . این حرکت را در 3 ست 10 تایی انجام دهید .
-
نرمش به هم فشردن 2 کتف
در حال نشسته یا ایستاده دستانتان را در راستای بدن حفظ کنید . دو کتف را به هم بفشارید و 5 ثانیه مکث کنید . این حرکت را در 3 ست10 تایی انجام دهید .
-
نرمش بالا بردن دستها در حالت خوابیده به شکم
رو به شکم روی یک سطح محکم و صاف بخوابید .یک بالش را زیر سینه خود قرار دهید دستهای خود را باز کنید و در طرفین بدن خود قرار دهید ، انگشت شست رو به بالا باشد.به آرامی دستان خود را بلند کنید به طوری که کتفتان به سمت هم فشرده شود ، سپس به آرامی پایین آورید . حرکت را در3 ست 15 تایی انجام دهید . برای پیشرفت و مشکل ساختن حرکت می توانید در دستتان از وسایلی مثل وزنه سبک ، قوطی و…. استفاده کنید .
-
نرمش کششی قفسه سینه
1. روی زمین بنشینید و پاها را به جلو دراز کنید و عضلات ران را با دست بگیرید .سر و گردن را به طرف ناف و جلو خم کنید و تا 15 بشمارید .
2. برای کشش شانه و سمت راست : دست راست را بالا و موازی سطح قرار داده و سپس به سمت چپ بچرخید 15 ثانیه مکث کنید این حرکت را 3 بار تکرار کنید .
3. این حرکت را برای سمت چپ نیز تکرار کنید .
-
نرمش کششی سر شانه
وسط یک طناب الاستیکی را به یک تکیه گاه ببندید و دو سر آن را در دست بگیرید .بازوهایتان باید هم سطح شانه و موازی سطح باشد و به آرنج ها زاویه 90 درجه بدهید . طناب را به عقب بکشید به طوری که دو کتف کمی خم شوند .
این حرکت را در 3 ست10 تایی انجام دهید .
برای درمان درد کتف و شانه و تیر کشیدن درد از گردن به شانه و دست ، داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی،کورتیکواستروئیدهای خوراکی و … نیز وجود دارد.
