پنج تا از استخوانهای ستون مهره ها درناحیه گردن توسط لیگامنت ،ماهیچه وبافت های قوی که شبیه به یک باند کشی عمل میکند به یکدیگر متصل شده اند. رگ به رگ شدن کمر و کشیدگی یا پارگی میتواند در یک یا چند تا از این بافت ها با یک حرکت ناگهانی مانند تصادف با موتورسیکلت ویا افتادن شدید روی زمین رخ دهد. آناتومی و ساختمان مهره های سرویکال cervicalبه گونه ای است که به صورت شگفت انگیزی نخاع گردن رامحافظت میکند وباعث ایجاد حرکت های شدید مفصل گردن وافزایش دامنه حرکتی آن میشوداما همین مهره هایی که باعث حرکت گردن میشود میتواند دچار آسیب دیدگی شود.
بیماران مبتلا به بیماری افتادگی گردن به جلو معمولا بدون درد و به صورت عادی می توانند سر و گردن خود را حرکت دهند. علائم تنها زمانی ظاهر می شوند که طرز نشستن یا ایستادن نامناسب برای مدتی طولانی حفظ شود. این اتفاق در هر وضعیت، نشسته، ایستاده یا خوابیده و غیره پیش می آید.
علل و دلایل
علت رگ به رگ شدن گردن، خم شدن گردن به صورت شدید دریک موقعیت است. کشیده و رگ به رگ شدن گردن یکی از علت های رایج گردن درد است.منشا این دردها درستون مهره ها میباشد.یکی ازدلائل رایج کشیدگی و رگ به رگ شدن گردن فعالیت های فیزیکی شدید برروی ماهیچه ها ولیگامنت های ستون مهره های ناحیه گردن است.اگرچه دردناحیه گردن میتواند بسیارشدید باشدوبه طور موقت باعث ناتوانی بیمارشوداما درمان گردن درد دربیشتربیماران بسادگی امکانپذیر بوده و نیازی به عمل جراحی ندارد.رگ به رگ شدن براثر کشیدگی وپارگی لیگامنت ها است وکشیده شدن گردن براثر کشیدگی وپارگی ماهیچه این قسمت میباشد.
ماهیچه ها ولیگامنت ها ستون مهره هارا محکم نگه میدارد. لیگامنت هابافت های فیبری قدرتمندی هستند که به عنوان بافت های اتصال، دویاچند استخوان را به هم متصل میکنند وباعث استحکام ستون مهره هامیشود. تاندون ها هم باعث اتصال ماهیچه ها به استخوان میشوندتاندون ها انعطاف پذیرتراز لیگامنت هاهستند. اگر ساعات طولانی دریک وضعیت ناخوشایند باشیدمانند قوزکردن هنگام رانندگی ، قوزکردن هنگام نشستن پشت کامپیوتر، قراردادن گوشی تلفن برروی گوش طوریکه گردن راخم نگه دارید باعث کشیده شدن آن و درد رگ گردن میشود.خوابیدن دروضعیتی که باعث کشیده شدن گردن شود مانند خوابیدن روی بالش بلند وسفت
عوامل دیگری که باعث بروز عارضه درناحیه گردن میشود شامل مواردزیر ادلیل کمردردست:
1-تصادف با اتومبیل
2- ضربه شدید به سر
3-برخوردهای شدیدی که هنگام فعالیت های ورزشی رخ میدهد
4- به شدت برروی زمین افتادن
5-مشاغلی که درآن میزان بروز خطراتی چون افتادن روی زمین ویا تصادف با اتومبیل بالااست.
علائم ونشانه ها
شخصی که دچار رگ به رگ شدن گردن میشود علائم بسیار گسترده ای را تجربه میکند مانند عوامل زیر
1- درد مخصوصا درناحیه پشت گردن که باحرکت گردن شدیدترمیشود
2- دردی که بعدازآسیب دیدگی ویایک روز بعد شدیدمیشوداین درد بلافاصله بعداز آسیب دیدگی رخ نمیدهد
3- گرفتگی ماهیچه ودرد درناحیه بالای شانه
4- درد درناحیه پشت سر
5- گلودرد
6- حساس ترشدن بدن وافزایش خواب آلودگی وخستگی
7- کرختی وبی حسی دربازو ودست
8- سخت شدن گردن که باعث کاهش حرکت گردن میشود(مانندحرکت گردن به طرفین ،بالاوپایین ، چرخاندن گردن)
9- سوزش وضعف دربازوها
تشخیص
پزشک بوسیله معاینه فیزیکی بیمار،مانندطرز قرارگرفتن بدن، توانایی حرکت ، موقعیت پیشانی وشانه او بیماری اورا ارزیابی میکند.پزشک نبض ورگ های گردن را بوسیله گوشی پزشکی بررسی میکند. همچنین درمورد آسیب هایی که برای گردن اتفاق افتاده است سوال میکند ودامنه حرکتی گردن را بررسی وهرگونه نشانه ضعف دراین قسمت را کنترل میکند.
پزشک مواردزیررا دربیمارکنترل میکند
1-دامنه حرکتی گردن بیمار
2-کشیدگی ماهیچه های بازو
3- واکنش های مفصل گردن
4- کنترل حس بیمار
در صورت لزوم تست های عکس برداری مانند اشعه ایکس ، سی تی اسکن ، ام آرآی ، برای تشخیص بیماری انجام میگیرد، امادربیمارانی که مشکوک به رگ به رگ شدن گردن هستند نیازی به انجام این تست هاندارند.
ام آرآی یکی ازتست هایی است که کاملابدون درد است و بدون نیاز به اشعه ایکس تصاویر واضحی از بدن بیمارنشان میدهد.ام آرآی بااستفاده از نیروی مغناطیسی وامواج رادیویی وکامپیوترتصاویری از مفصل های بدن نشان میدهد. سی تی اسکن هم یکی ازتست هایی است که بااستفاده ازاشعه ایکس وکامپیوترتصاویر واضحی ازبدن نشان میدهد.
درمان ها
بهترین درمان رگ یه رگ شدن گردن پیشگیری از کشیدگی و گرفتگی عضلات گردن با انجام فعالیتهای بدنی و ورزش، استفاده از کفش مناسب و اندازه و استفاده از تجهیزات ایمنی و حفاظتی هنگام کار، ورزش و سفر میباشد.
درمان رگ به رگ شدن گردن مانند درمان همه قسمت های دیگر مانند درمان کشیدگی کمر بدن به مرور زمان وبا درمان های مناسب بهبود میابد. شما ممکن است ازیک آتل نرم دراطراف گردن خود برای حفاظت گردن وجلوگیری ازبرخوردهرگونه ضربه برروی لیگامنت ها استفاده کنید وبعداز آن درمان گرفتگی عضلات گردن به مرور و به خودی خود انجام میپذیرد.
مسکن هایی مانند ایبوپروفن یا آسپیرین میتواندبه کاهش دردوتورم و درمان درد رگ گردن کمک کند. شل کننده عضلات میتواند برای گرفتگی رگ گردن و دیگر عضلات استفاده شود.شما هم چنین میتوانید ازکمپرسهای یخ برای مدت 15 تا 30 دقیقه و چندین بار دریک روز، تادوروزبعداز آسیب دیدگی استفاده کنید. این اقدام برای کاهش دردوالتهابات بسیار موثراست. اگرچه گرماویا بخوردادن به عضلات باعث میشود که عضلات گرفته شل شود اما این کارنباید فورابعدازآسیب دیدگی انجام شود.
داروها
مسکن ها معمولا برای کاهش درد بسیارموثرهستند که باید توسط پزشک تجویزشوند.
پاراستامول:مصرف نوع قوی این قرص های برای کاهش درد کافی است. مصرف 2 قرص 500 میلی گرم چهارمرتبه دریک روز برای بزرگسالان تجویزمیشود.
مسکن های ضدالتهاب بدون استروئید:مصرف این داروها ممکن است یا به تنهایی یا همزمان بامصرف قرص های پاراستامول تجویزشود داروهای ضدالتهاب شامل ایبوپروفن است که میتوانید ازداروخانه تهیه کنید ویا باتجویزپزشک مصرف کنید.انواع دیگرآن شامل دیکلوفناک وناپروکسین است که باید باتجویزپزشک مصرف شود.بیمارانی که دچاربیماری هایی چون زخم معده ،آسم ،فشارخون بالا ومشکلات کلیه ومشکلات قلبی نباید ازاین قرص هااستفاده کنند.
مسکن های قوی ترمانندکدئین درصورتی که مسکن های ضدالتهاب مناسب نبودنداستفاده میشود.مصف کدئین معمولاهمراه باپاراستامول توصیه میشود. اگردردناحیه گردن بسیارشدید بودمصرف شل کننده عضلات ماننددیاسپام برای چندروزتجویزمیشود.
فیزیوتراپی
اگر درد شما کاهش پیدانکرد درمان های متفاوتی توسط پزشک فیزیوتراپ پیشنهاد میشود. این تمرینات شامل گرم کردن ،تمرینات کششی وتمرینات حرکتی دیگری است ونکته ای که بسیارمهم است انجام تمریناتی است که پزشک فیزیوتراپ توصیه کرده درخانه انجام شود.
پزشک درشرایط معمولی مصرف مسکن وانجام تمرینات آرام برای گردن را پیشنهادمیکند.امااگر علائم بیماری بعدازچندین هفته درمان نشد پزشک شما را برای انجام تمرینات خاص گردن به پزشک فیزیوتراپ معرفی میکند.
درمان ها بسیار متنوع هستند وشمابایدتحت شرایط زیر به پزشک مراجعه کنید.
1- اگر درد در گردن شدید شد
2- اگر درد به مدت 4 تا 6 هفته در بدن بیمار باقی ماند
3- و اگرعلائم دیگری مانند از دست رفتن حس (بی حس شدن ) در گردن، ضعف، احساس سوزن سوزن شدن در ناحیه بازو و دست در بیمار بوجود آمد این علائم نشان دهنده فشار و تحریک شدن نخاع است.
زمانیکه درد بیمار بسیار شدید باشد روش های دیگری برای کاهش درد بیمار استفاده میشود. دردهای شدید ناحیه گردن معولا بر اثر اضطراب و افسردگی هم بوجود می آید که باید بیمار از نظر روانی معاینه شود.
دیگر درمان های رگ به رگ شدن گردن عبارتند از
1- ماساژدادن ناحیه ضعیف
2- فراوادرمانی
3- انجام تمرینات کشش برای گردن
4- انجام تمرینات ایروبیک وایزومتریک (دسته جمعی)
بسیاری ازنشانه های رگ به رگ شدن گردن بعداز4 تا6 هفته ازبین خواهند رفت .اگرچه دردهای شدیدتر برای بهبودی به مدت طولانی تری نیاز دارند.
نتایج درمان
درد ناحیه سر و گردن بعداز چند روز بهبودمیابد.اگر درد بهبود نیافت تزریق بی حسی موضعی نیاز است. یک دوره ریکاوری کامل معمولا3 ماه است واگر شما بعداز این مدت هنوز نشانه های بیماری دربدن خود مشاهده کردیدبرای بهبودی کامل باید به متخصص مفاصل مراجعه کنید.
خواننده گرامی ، پیشنهاد می شود مطلب «ورزش های گردن» زیر را جهت کسب اطلاعات بیشتر مطالعه فرمایید.
نویسنده: دکتر محی الدین فصیحی هرندی