بیماری متاستاز استخوان زمانی اتفاق می افتد که سلولهای سرطانی از منبع اصلی سرطان به استخوان ها گسترش یابد. تقریبا همه انواع سرطان می تواند باعث ایجاد متاستاز استخوان شود.اما چند نوع سرطان مانند سرطان سینه وسرطان پروستات وجود دارد که به استخوان ها رسوخ می کند. متاستاز استخوان درهرکدام ازاستخوان های بدن می تواند اتفاق افتد اما عمدتا در استخوان لگن و ستون فقرات رخ میدهد. متاستازاستخوان یکی ازعلائم اولیه سرطان است و یا ممکن است این اختلال بعد از درمان سرطان ایجاد شود. متاستاز استخوان باعث درد و شکستگی استخوان می شود. سرطانی که به استخوان ها منتقل می شود به جز موارد استثنا قابل درمان نیست. درمان می تواند باعث کاهش درد و علائم دیگری که با متاستاز استخوان ایجاد میشود، شود.
علائم و نشانه ها
علائم ونشانه های متاستاز استخوان شامل موارد زیراست:
1- درد استخوان
2- شکستگی استخوان
3- ناتوانی درنگهداشتن ادرار
4- عدم کنترل مدفوع
5- ضعف درساق پا
6- میزان کلسیم بالا درخون که می تواند باعث ایجاد حالت تهوع، استفراغ و گیجی شود
اگرشما دچار چنین علائمی هستید ونگران وضعیت سلامتی خود هستید حتما به پزشک مراجعه کنید. اگر شما قبلا دچارسرطان بوده اید و یا تحت درمان بوده اید باید این موضوع را با پزشک در میان بگذارید.
دلایل
متاستاز استخوان زمانی اتفاق می افتد که سلولهای سرطانی ازمنبع تومور جدا شود وبه استخوان های بدن رسوخ کند این سلولهای سرطانی از طریق خون به سرتاسراستخوان های بدن گسترش میابد. پزشکان در مورد اینکه چه مواردی باعث گسترش سرطان میشود مطمئن نیستند و هنوز کاملا مشخص نشده است که چرا بعضی ازسرطان ها بیشتر به استخوان ها رسوخ میکند به جای اینکه به نواحی دیگر متاستاز مانند کبد رسوخ کند.
تشخیص
انجام تست های عکس برداری برای تشخیص متاستازاستخوان بسیار موثر است. انتخاب نوع عکس برداری بر اساس میزان شدت شرایط بیمار است این تست ها شامل موارد زیر است:
1- اشعه ایکس
2- اسکن استخوان
3- سی تی اسکن
4- ام آرآی
5- تاموگرافی
درمان
انواع مختلفی ازروش ها برای درمان متاستاز وجود دارد
شیمی درمانی
شیمی درمانی یکی از رایجترین درمان ها برای درمان متاستاز استخوان است در این روش پزشک از مواد خاص شیمیایی که برای هر تومور متفاوت است استفاده می کند به عنوان مثال اگر بیمار دچار سرطان متاستاز ریه باشد داروهایی که برای شیمی درمانی این ناحیه استفاده می شود باید متناسب با نوع سرطان باشد و موثر باشد.
عملکرد
داروهای ضد سرطان باعث مهار و جلوگیری از تشدید این بیماری میشود در اکثر موارد مواد شیمی درمانی از طریق دهان و یا بوسیله رگ وارد بدن میشود شیمی درمانی باعث کوچک شدن تومور میشود و به کاهش درد و بهبود شرایط بیمار کمک میکند.
عوارض
شیمی درمانی می تواند باعث از بین رفتن سلولهای طبیعی هم بشود عوارض جانبی که با استفاده از این روش ایجاد می شود به موارد زیربستگی دارد:
1- میزان مواد شیمی درمانی
2- طول درمان
اثرات جانبی که با استفاده از شیمی درمانی ایجاد می شود شامل موارد زیراست:
1- کم اشتهایی، حالت تهوع و استفراغ
2- ریزش مو
3- زخم دهان
4- عفونت
5- خونریزی و کبودی
6- ضعف و خستگی
درمان هورمونی
روش دیگری که باعث درمان متاستاز استخوان میشود درمان هورمونی است درسرطان سینه وسرطان پروستات هورمون های خاصی در بدن مانند هورمون استروژن، تستوستروژن تحریک میشود و رشد می کند. با توقف رشد این هورمون ها می توان باعث کاهش متاستاز استخوان وسرطان شد.
عملکرد
دو راه وجود دارد که می توان باعث توقف رشد هورمون ها شد یکی از راه ها انجام جراحی و در آوردن نواحی که دچار سرطان شده اند مانند رحم و بیضه است و راه دیگری هم که پزشکان در بیشتر موارد توصیه می کنند تجویز داروهایی است، که باعث توقف رشد هورمون شود.
درمان کاهش درد
درد معمولا زمانی رخ می دهد که تومورهای سرطانی به استخوان،عصب ویا ارگان های دیگر بدن فشار آورد داروهای زیادی وجود دارد که می تواند باعث کاهش درد شود در بعضی از موارد داروها همراه با جراحی، رادیواکتیو و یا درمان های دیگر برای کاهش درد تجویزمی شود. اثرات جانبی این داروها با یکدیگرکاملا متفاوت است و برای هر بیمارهم فرق میکند بعضی از بیماران ممکن است عوارض جانبی کمتری داشته باشند و این عوارض در بعضی شدید تراست پزشک با اطلاع ازعوارض جانبی که داروها می تواند برای بیمار داشته باشد و توجه به آنها بهترین و موثرترین دارو با میزان عوارض جانبی کمتری را برای بیمار تجویزمی کند.
پرتو درمانی
درمان با رادیواکتیو که پرتو درمانی که درمان با رادیواکتیو نیز گفته می شود یکی از بهترین رش های درمان است. در این روش از اشعه رادیویی یونیزه استفاده میشود یونیزه کردن یعنی اینکه از اشعه های رادیویی با قدرت بسیار بالا برای این درمان استفاده می شود پزشک رادیولوژیست با کمک این اشعه ها بر روی ناحیه آسیب دیده و تومور سرطانی باعث از بین رفتن تومورمی شود در طول این درمان سلولهای سرطانی که خوش خیم هستند از بین میروند و بدن مجدد شروع به ساختن سلولهای جدید می کند و به حالت طبیعی بازمی گردد. هدف پرتو درمانی از بین بردن سلولهای سرطانی است که دیگر قابل برگشت نیستند بیماران با کمک پرتو درمانی می توانند درد و خطر شکستگی را کاهش دهند بیماران باید برای استفاده از این روش حتما درمورد عوارض جانبی که ممکن است برایشان ایجاد شود با پزشک مشورت کنند.
رادیو داروها
هدف این درمان دریافت اشعه های پرتو درمانی بوسیله تومور سرطانی بدون ایجاد هیچ گونه آسیبی در سلولهای سالم است در این روش موادی در بدن بیمار تزریق می شود تا باعث جذب و انتشار اشعه در بدن بیمار شود موادی که در بدن تزریق میشود شامل سارانیوم و سترونتیوم است زمانیکه اشعه مستقیما به سمت استخوان منتشر میشود این مواد باعث تخریب و از بین بردن سلولهای سرطانی می شوند با انجام این کار درد هم در بدن کاهش میابد. این نوع درمان باعث کاهش پلاکت و گلبولهای سفیدخون دربعضی از بیماران میشود اما اکثر بیماران به دلیل عوارض جانبی کمتری که این روش دارد تمایل به درمان با این روش دارند.
بی فسفونیت (Bisphosphonate)
این ماده یک نوع دارویی است که برای درمان متاستازاستخوان درهردونوع سرطان سینه واستخوان موثراست .این داروبرای درمان متاستاز استخوان درسیاهرگ تزریق میشود تزریق این داروباعث کاهش خطر شکستگی ودرد میشود این روش هم چنین باعث کاهش میزان دفعات انجام پرتودرمانی میشود عموما بیماران ازاین روش همراه با روش های دیگر استفاده می کنند. پرتو درمانی میتواند همزمان بادرمان بی فسفونیت انجام شود اما این دودرمان مانندیکدیگرنیستند.اگرشما درمان با بی فسفونیت را انجام داده باشید پزشک به شما توصیه میکند که آزمایش خون انجام دهید و در موردعوارض جانبی که این درمان برای شما ایجاد کرده است سوالاتی ازشما می پرسد بیمار و پزشک با توجه به محل، اندازه، میزان متاستاز استخوان، مرحله سرطان و نوع درمان هایی که بیمار قبلا انجام داده است بهترین نوع درمان را انتخاب می کنند همچنین سن و وضعیت کلی سلامتی وعلائم بیماری مواردی هستند که نقش مهمی را برای انتخاب نوع درمان ایفا می کنند به دلیل اینکه هر بیمار بابیمار دیگرمتفاوت است پس بهترین کار این است که انتخاب بهترین درمان را برعهده پزشک بگذاریم همچنین به یاداشته باشید که هر بیمار واکنش خاصی نسبت به درمان ها نشان می دهد در بعضی از بیماران هنگام درمان عوارض جانبی کمی ایجاد میشود در حالیکه این میزان در بعضی دیگربسیار بیشتر است پزشک به شما در مورد انتظاراتی که می توانید داشته باشید کمک خواهد کرد.
ایمن درمانی
این درمان باعث می شود که سیستم ایمنی بدن قوی ترشود و بتواند سلولهای سرطانی را از بین ببرد. چند مورد ازروش های ایمن درمانی قبلا استفاده شده است اما چند مورد دیگر هنوز درمرحله تست است
عملکرد
این روش به دو طریق به درمان بیماری متاستاز کمک می کند:
· باعث قوی ترشدن سیستم ایمنی بدن میشود تابتواند با سلولهای سرطانی مقابله کند
· با ساخت مقدارزیادی پروتئین دربدن میتواند باعث ازبین رفتن سلولهای سرطانی شود
نمونه هایی ازدرمان ایمن درمانی برای سرطان شامل مواردزیراست:
سیتوکینس: ماده ای مخفی درسیستم ایمنی است که می تواند بر روی سلولهای دیگر هم تاثیر بگذارد.
منوکلونال(Monoclonal): یک نمونه پادتن است که درآزمایشگاه ساخته میشود بر روی عملکردسیستم ایمنی بدن تاثیر میگذارد.
واکسینه: واکسینه از ماده ای استفاده میکند که باعث تحریک سیستم ایمنی بدن برای مقابله باسرطان شود.
جراحی
در اکثر موارد جراحی باعث بازگشت عملکرد طبیعی استخوان میشود. نوع جراحی به ناحیه و اندازه تومور سرطانی بستگی دارد جراحی معمولا با برداشتن یک قسمتی از تومور و یا استحکام استخوان ها برای جلوگیری از شکستگی انجام می شود زمانیکه شکستگی استخوان ایجاد شده باشد و یا شکستگی استخوان نزدیک باشد جراحی برای جایگزین کردن از صفحه های فلزی بوسیله میخ، پیچ، سوزن، سیم و پروتز انجام می شود.
