یائسگی بخش طبیعی از زندگی زنان و پایان همیشگی دوره‌های قاعدگی در یک زن است.
این پیشامد در زنان مسن رخ می‌دهد، به این دلیل که ساخت هورمون استروژن و پروژسترون در تخمدان‌های زن کاهش می‌یابد. این هورمون‌ها دوره‌های قاعدگی را در زنان تنظیم می کنند. میانگین سن برای زنان در آخرین قاعدگی نزدیک 51 سال است.اما رخ‌دادن یائسگی هر زمانی بین 40 تا 59 سالگی طبیعی است. در صورتی که زودتر از این سنین رخ دهد یائسگی زودرس گفته می شود.
زمان بروز یائسگی در میان اغلب زنان مشابه سن یائسگی مادرشان است. زنانی که با عمل جراحی هر دو تخمدان‌شان را بر می دارند، دچار به اصطلاح “یانسگی جراحی” می‌شوند. چنانچه رحم برداشته شود، اما تخمدان‌ها باقی گذاشته شوند، نیز قاعدگی نیز در زن متوقف خواهد شد، اما او دچار “یائسگی جراحی” نمی‌شود. یکی از علائم یائسگی گرگرفتگی است که اغلب به دنبال درمان گرگرفتگی زنان می باشند.
نشانه های یائسگی
تغییر در چرخه قاعدگی: این حالت یکی از اولین نشانه‌های یائسگی است. ممکن است برخی از قاعدگی‌های ماهانه رخ ندهد یا فاصله میان دو قاعدگی کمتر شود.ممکن است حونریزی قاعدگی خفیف‌تر یا شدیدتر از حد معمول رخ دهد.
گر گرفتگی: علت گر گرفتگی زنان از علائم رایج یائسگی است.در این حالت فرد از قفسه سینه تا سر به صورتی موج‌مانند احساس گرما می‌کند. ممکن است پوست فرد قرمز شود و عرق کند.
امکان دارد درد معده یا سر گیجه و همچنین سر درد داشته باشید ،احساس می کنید ضربان قلب سریع و سخت شده است.
علائم دستگاه تناسلی خارجی: دردوره‌ی بعد از یائسگی مشکلات واژن اتفاق می افتد، پوست دستگاه تناسلی خارجی نازک‌تر و مخاط واژن خشک‌‌تر می‌شود.
برای حل این مشکل می‌توان از نرم‌کننده‌های با پایه آبی یا کرم‌های مرطوب‌کنننده استفاده کرد. همچنین می‌توانید با پزشک‌‌تان در مورد کرم‌های موضعی استروژن‌دار مشورت کنید.
مشکلات مجرای ادرار: زنان در حین و پس از یائسگی احتمال بیشتری دارد دچار عفونت مثانه شوند. اگر تکرر ادرار یا احساس فوریت برای تخلیه ادرار دارید یا زمانی که ادرار می‌کنید احساس سوزش دارید یا قادر به ادرار کردن نیستید بروز کرد، همچنین به علت سرد مزاجی زنان در یائسگی باید به دکتر مراجعه کرد.
سر درد، عرق شبانه، به زحمت خوابیدن و خستگی و سایر علائم: به زحمت خوابیدن و احساس خستگی ممکن است سبب گر گرفتگی و عرق شبانه شما شود که مانع از استراحت و آسایش شما در شب می شود
افزایش وزن: بیشتر زنان یائسه افزایش وزن دارند. رژیم غذایی سالم و ورزش زیاد، چنانچه نباشد ، یک در روزهفته به شما در نگهداری وزن کمک خواهد کرد.
علائم عاطفی در یائسگی: بیشترزنان در یائسگی علائم عاطفی را تجربه کرده‌اند، این علائم ممکن است شامل غمگینی، اضطراب، نوسان خلق تغییر باشد. در بعضی زنان این علائم می‌تواند خاص باشد. اگر مشکلات احساسی در خود پیدا کردید در مورد آن با پزشک خانوادگی صحبت کنید.
رفع مشکلات یائسگی بدون دارو
قاعدگی های نامنظم
کنترل خونریزیهای شدید قاعدگی و یا قاعدگی های نامنظم بوسیله اقدامات ساده و درمانهای غیردارویی مشکل می باشد. یک رژیم غذایی متعادل داشته باشید. خوردن مکمل های ویتامینی (بویژه ویتامین ب شش B6) به همراه آهن و منیزیوم می تواند سودمند باشد. خوردن داروهای گیاهی نیز در بعضی موارد موثر واقع می شود. اگر خونریزی های شما شدید شده بوده و چند روز طول می کشد شما باید به پزشک مراجعه نمایید تا اقدام به درمان آن نماید. این وضعیت ممکن است بعلت یائسگی نباشد و مشکل دیگری مثل فیبروئیدها و یا بیماری تیروئید باعث آن شده باشد.
مشکلات روحی و روانی
اکثر افراد در مواقعی از زندگی شان احساس افسردگی می نمایند اما معمولا این احساس را تحت کنترل خود درآورده و آن را برطرف می کنند. تغییرات هورمونی که در هنگام یائسگی پدید می آید می تواند باعث شود که کنار آمدن با این وضعیتها مشکل تر شود. پیدا کردن راههایی برای رسیدن به آرامش، داشتن یک رژیم غذایی سالم و متعادل و به اندازه کافی ورزش کردن، همگی باعث خواهند شد که وضعیت روحی و روانی شما بهبود یابد، اما در صورتی که انجام این اقدامات ساده در رفع مشکلات شما تغییری ایجاد نکرد باید برای برطرف کردن آنها به پزشک مراجعه نمایید.
سردردها
اکثر سردردهای غیرمیگرنی بر اثر بعضی عوامل زمینه ای مثل بی خوابی، گرسنگی و غذا نخوردن و دردهای عضلانی ایجاد می شوند. برای تسکین چنین سردردهایی باید علت ایجاد آنها را برطرف نمود مثلا اگر سردرد به علت گرسنگی ایجاد می شود باید همیشه سر ساعت وعده های غذایی را مصرف نمود. سردردهای میگرنی نیز می توانند به همین دلایل شروع شوند و بنابراین با پرهیز از چنین مسائلی می توان از شدت حملات سردردهای میگرنی کم نمود.
مصرف داروهای مسکن می تواند به کنترل این سردردها کمک نماید اما سعی کنید بیشتر از دو روز در هفته از این داروها استفاده نکنید. درمانهای خاص سردردهای میگرنی باید تحت نظر پزشک انجام شود.
درد عضلات و مفاصل
مالیدن پمادها یا ژل های مسکن، گاهی اوقات می تواند باعث تسکین درد عضلات و مفاصل شود اما ممکن است در موارد شدید نیاز به مصرف قرصهای مسکن باشد. سعی نمایید ورزشهای ساده ای مثل دوچرخه سواری یا شنا را انجام دهید. کنترل رژیم غذایی و مصرف مکمل های روغن ماهی ممکن است در بیماری التهاب مفاصل (آرتریت) موثر باشد.
اختلال در فعالیت جنسی
در دوران یائسگی بهتر است برای اینکه مهبل را مرطوب و نرم نگهداریم تا در هنگام مقاربت دچار درد نشویم، از نرم کننده های غیر روغنی استفاده نماییم. هیچگاه در چنین مواقعی از نرم کننده های روغنی مثل وازلین استفاده نکنید زیرا روغن باعث می گردد که هوا به پوست نرسیده و خطر ایجاد عفونت افزایش یابد.
اگر شما مستعد ابتلاء به برفک مهبل (عفونت قارچی) هستید از شورتهایی که از الیاف طبیعی ساخته شده اند استفاده نمایید. استفاده از اسپری های ضد بو (دئودورانت) برای مهبل لزومی نداشته و می تواند باعث تحریک بیشتر شود.
مشکلات ادراری
درمان بی اختیاری ادراری مشکل می بشد اما پزشک شما می تواند تمرینهای ورزشی ای به شما یاد بدهد که باعث قوی شدن عضلاتی که مثانه را کنترل می کنند شود.
هورمون درمانی جايگزين یک شيوه درماني برای تسکین علائم یائسگی است. در اين شيوه هورمون‌های زنانه كه با نزدیک شدن دوران يائسگي در سطح پايين‌تر قرار مي‌گيرند، جايگزين مي‌شوند. البته عوارض هورمون درمانی یائسگی نیز گاها وجود دارد.
پيش گيری و درمان یائسگی
مهم ترين نکته اين است که می توان از پوکی استخوان در زن پيش گيری کرد. پس بهتر است با شروع علامت های دوران يائسگی به پزشک مراجعه کرد. پزشک با توجه به شرايط جسمی هر زن برای او داروهای لازم را تجويز خواهد کرد. بعضی از داروها از پوکی استخوان و شکسته شدن آن ها جلوگيری می کنند.
از سری مطالب پزشکی عمومی و غیر تخصصی سایت (اطلاعات عمومی و غیر تخصصی پزشکی برای افزایش دانش سلامت و اطلاعات عمومی پزشکی بازدیدکنندگان)
