فرآیند ونیر دندانی یا چسباندن ونیرهای پورسلین روی سطح دندان به ترمیم دندانهای آسیبدیده یا رنگرفته کمک میکند. بسیاری از بیماران در اثر تعدادی عوامل از جمله مصرف بیش از اندازه نوشیدنیهای الکلی، سیگار کشیدن، مصرف برخی آنتیبیوتیکها یا بدلیل روند کلی پیری با تغییر رنگ مینای دندانها از سفید به زرد کدر مواجه هستند. ممکن است دندانهای بیماران در اثر خراش یا ترک دچار آسیب شوند. حتی در برخی موارد دیده شده افراد بطور ژنتیکی دچار شکافی بزرگ بهنام دیستما بین دندانهایشان هستند یا دندانهای کج یا ناهمتراز دارند. این مشکلات با خندیدن بیماران بیشتر خود را نشان میدهند و از این رو اعتماد به نفس افراد را پایین میآورند. شماری از بیماران به تکنیک لمینت دندانی جهت ترمیم این بدشکلیها متکی هستند.
انواع
ونیرهای دندانی درحقیقت نوعی پوسته هستند و بهعنوان یک روکش در جهت پوشاندن دندان و بهبود ظاهر آن عمل میکنند. از چندین نوع مواد مختلف برای تهیه ونیر یا لمینتها استفاده میشود و شامل موارد زیر میشوند:
• معمولا از لمینتهای رزینی کامپوزیت به منظور بازسازی بافتهای کوچک مانند دندانهای ترکخورده یا شکسته استفاده میشود. این لمینتها را میتوان طی جلسات درمانی قالبگیری کرد.
• برخی لمینتهای دندانی آماده بهصورت پیشساخته هستند و کلکسیونی از آنها در اشکال و اندازههای مختلف قابل دسترس هستند. نیازی به قالبگیری این نوع لمینتها نیست چون به صورت اشکال و اندازههای سفارشی عرضه میشوند، از اینرو معمولا جلسات درمانی برای لمینتهای سفارشی و پیشساخته در مقایسه با کار گذاشتن سایر انواع ونیرها کوتاهتر است.
• لمینتهای جداشدنی هم که اصطلاحا به خنده را بقاپ و برو معروف هستند لمینتهایی ازجاکندنی میباشند و بر روی دندانهای فعلی قرار داده میشوند. از دندانهای بیمار قالب گرفته میشود و یک دست لامینیت ساخته میشود تا براساس شکل و ساختار مناسب دندانهای بیمار طراحی شوند.
• ونیرهای پورسلین کمی پرهزینه هستند و روند کار گذاشتن و قالبگیری آنها چندین جلسه طول میکشد. این ونیرهای دندانی بهآسانی لکهلکه نمیشوند و عمر آنها از سایر انواع خیلی طولانیتر است.
مزایا
از جمله مزایای لمینت می توان به موارد زیر اشاره کرد:
• لمینتهای دندانی بخصوص از نوع پورسلین در تمام عمرکاریشان دچار خراشیدگی یا جرم نمیشوند.
• لمینتهای دندانی کمتر دچار آسیب یا شکستگی میشوند. دوامپذیری طی مدت زمان طولانی از ویژگیهای آنها به حساب میآید. بهطورکلی بیماران دستکم میتوانند به مدت 10 سال از این لمینتهای دندانی استفاده کنند.
• لمینتهای دندانی با پوشاندن عیوب ساختار دندانها و محو کردن شکافهای داخلی و لکههای روی مینا کمک زیادی به بیماران کنند.
• لمینتها ظاهری کاملا طبیعی دارند و زمانیکه بر روی دندانها کار گذاشته میشوند بهآسانی قابل تشخیص نیستند. بنابراین بیمار پس از درمان میتواند به ساختار طبیعی دندان همراه با خندهای ملیح دست پیدا کند.
ونیر برای چه بیمارانی ایدهآل است
هر بیماری که از رنگ دندانهای خود ناراضی است میتواند گزینه درمان با لامینیت به حساب آید. اینکه بیماران انتظارات واقعبینانه و منطقی از درمان در ذهن داشته باشند بسیار حائز اهمیت است. بیماران زیر گزینه اصلی درمان با لمینت دندانی محسوب میشوند:
• افرادی که دندانهای پوسیده، ترکخورده یا شکسته در دهان دارند.
• بیمارانی که دندانهایشان بواسطه وجود برآمدگی یا حفره شکل و ساختار نامنظمی به خود گرفتهاند میتوانند این نقایص را با ونیرهای دندانی بپوشانند.
• کسانیکه شکاف یا فضای نسبتا خالی بین دندانهایشان وجود دارد. این مشکلات را میتوان با لمینت بازسازی کرد.
• بیمارانی که رنگ طبیعی دندانهایشان از بین رفته است. این یکی از شایعترین دلایل انجام درمان با استفاده از لمینت دندانی به شمار میآید. سیگارکشیدن، مصرف برخی داروها و عصبکشی اغلب رنگ دندانها را تغییر میدهد، از اینرو لمینت دندانی این مشکلات را هم برطرف میسازد.
برخی اقدامات قبل از درمان به روش لامینیت
قبل از لمینیت دندان موارد زیر رار رعایت کنید:
• پیش از درمان، دندانهای بیمار باید شستشو شوند و دهان میبایست با دهانشویه تمیز شود.
• دو هفته قبل از درمان از مصرف دخانیات خودداری کنید. با آنکه این روش درمانی غیر تهاجمی است اما مصرف سیگار ممکن است تاثیر نامطلوبی بر ونیرهای تازه کارگذاشته شده بگذارد.
• بیمار موظف است داروهای تجویزی توسط پزشک متخصص را مصرف کند. قبل از آغاز پروسه درمانی هر گونه تغییر باید مورد بررسی قرار گیرد.
طی روزهای حضور در جلسات درمانی لباس راحت و گشاد بپوشید.
فرایند
بازگرداندن خندهای زیبا و تازه به صورت بیمار تنها به دو جلسه درمانی ساده جهت کارگذاشتن لامینیت نیاز است. طی اولین جلسه یک قالب سفارشی و دقیق از دندانها گرفته میشود طوریکه ونیرهای اصلی بیمار از روی آن ساخته شود، سپس بیمار و دندانپزشک درباره انتخاب ساختار و فرم لمینت دندانی که خندهای زیبا و تازه را به چهره بیمار بازگرداند، تصمیم خواهند گرفت. در جلسه دوم ساختار و تناسب ونیر دندانی مورد بررسی قرار میگیرد سپس آن را به دندانهای اصلی بیمار وصل میکند که فرآیندی بدون درد است و نهایتا خندهای طبیعی و سالم بر روی چهره جلوهگر خواهد شد.
مراقبت پس از درمان
هرگونه ناراحتی پس از درمان و طی بهبودی را میتوان با تجویز داروهای مسکن بدون نسخه درمان کرد.
• مسواک زدن و نخ دندان کشیدن در هر روز بسیار حائز اهمیت است. لمینتهای دندانی همانند دندانهای طبیعی دستخوش تغییر قرار دارند، بنابراین باید مثل دندان اصلی مراقبت شوند.
• پیروی از یک رژیم غذایی سبک برای چند روز نخست پس از اتمام درمان توصیه میشود. عادت کردن یا به اصطلاح جا افتادن ساختار جدید بر روی دندان کمی زمان خواهد برد.
• پزشک موظف است یک جلسه تکمیلی جهت اطلاع از میزان موفقیتآمیز بودن درمان برای بیمار ترتیب دهد.
گزینههای جایگزین ونیر دندانی
با این حال شاید تعدادی بیماران به دنبال سایر گزینههای کم هزینهترهستند که نتایج مشابه اما نه به خوبی لامینیت به همراه داشته باشد.
• سفیدکنندهای دندان گزینه رایج برای کمک به بازسازی رنگ دندانها محسوب میشوند. این فرآیندی مقرون به صرفه است و خیلی زمانبر نیست. بههرحال این درمان دائمی نمیباشد و نیاز به بازسازی دندانها طی دورههای زمانی مختلف است و شامل ترمیم بینظمی آنها نمیشود.
• میکرودرم ابریژن اشاره به پاکسازی لایه لکهدار نازک و بیرونی مینای دندان با استفاده از ترکیبات جلادهنده زمخت دارد و یک راهحل همیشگی به منظور بهتر کردن ظاهر دندانها به حساب میآید. با اینحال این روش درمانی غیر قابل پیشبینی بوده و همیشه هم با موفقیت همراه نیست.
• ثابت شده درمانهای ارتودنسی میتوانند جایگزین خوبی برای درمان به روش لمینت باشند، اما میزان تهاجم و طول درمان آن بیشتر است. همچنین میتوان روش اصلاح فرم دندانها را انتخاب کرد، روش درمانی که مستلزم ایجاد تغییرات جزئی در شکل و ساختار دندانها از طریق تراش مختصر لبهها و اصلاح زوایا میباشد.
• باندینگ یا ترمیم دندانی پرکاربردترین گزینه درمانی جایگزین برای لمینت محسوب میشود. در اینجا کامپوزیت دندانی یا رزینی (مواد پرکننده سفید رنگ) برای پوشاندن و رفع تکتک نقایص مانند پریدگی، سوراخشدگی و لکه استفاده میشود. هرچند این روش درمانی کم هزینه و نسبتا کم دردسر است، اما به اندازه ونیرهای پورسلین نمیتواند ظاهر طبیعی و ماندگاری داشته باشد.
نقایص
از جمله نقص های ونیر می توان به موارد زیر اشاره کرد:
• هنگام انجام درمان با لامینیت ممکن است دندانهای تحت درمان کمی دچار تغییر یا خونریزی جزئی شوند. این امر موجب تضعیف دندانهای سالم می شود. برای اینکه کمترین آسیبی به دندانها وارد شود، وینرهای دندانی سفارشی ساز در اندازههای صحیح طراحی و ساخته می شوند.
• فرآیند کارگذاشتن ونیر دندانی قابل برگشت نیست، به عبارت دیگر پس از نصب ونیر هیچ گزینهای برای بازگشت به شرایط اولیه وجود ندارد. پیش از انتخاب این روش درمانی برخی موضوعات باید به دقت بررسی و ملاحظه قرار گیرند. با تمام این تفاسیر اگر لمینت دندانی بطورصحیح انجام شد، به ندرت مشکلی پیش میآید.
• هزینه کارگذاشتن لمینت دندانی نسبتا زیاد است.
• با اینکه ونیر دندانی جنس محکمی دارد با اینحال ممکن است تحت فشار ناشی از بازکردن بطری یا ناخن جویدن بشکند.
• حتی بعد از درمان با روش ونیر دندانی ممکن است حفرههایی در دندانهای بیمار مشاهده شود درحالیکه مواد پورسلین سالم باقی خواهند ماند.