درمان درد مچ پا : راه ها و روش ها

درد مچ پا چیست؟

هر نوع درد و ناراحتی درمچ پا به عنوان دردمچ پا شناخته می شود. درد مچ پا می تواند براثر آسیب دیدگی مانند دررفتگی مچ پا، رگ به رگ شدن مچ پا یا شکستگی مچ پا یا بیماری مانند آرتروز ایجاد شود.شکستگی استخوان مچ پا یکی از آسیب دیدگی های رایج در بین افراد در تمام سنین، با تمام علایق و نیز تمام روش های زندگی است. امروزه بسیاری افراد در حوزه گسترده ای از فعالیت های ورزشی شامل رقص باله، اسنو بورد، بسکتبال، و چتر بازی شرکت می کنند که فرد را در معرض ریسک بالای شکستگی مچ پا به خاطر فشار فیزیکی وارد شده به مچ ها قرار می دهد.افراد مبتلا به پوکی استخوان بیشتر در معرض شکستگی های استخوان هستند بنابراین این گونه افراد باید مراقبت های بیشتری از خود به عمل آورند.یکی دیگر از علل درد مچ پا رگ به رگ شدن است.

براساس مطالعات دانشگاه ایلنویز رگ به رگ شدن مچ پا یکی از رایجترین دلائل درد شدید مچ پا است که 85 درصد آسیب دیدگی های مچ پا را به خود اختصاص داده است.رگ به رگ شدن زمانی اتفاق می افتد که لیگامنت ها یعنی بافت هایی که به استخوان متصل شده است پاره یا کشیده شوند.

بیشتر رگ به رگ شدن مچ پا درناحیه جانبی مچ رخ میدهد زمانیکه پای شما غلط میخورد ،باعث پیچ خوردگی مچ پا به سمت زمین می شود و لیگامنت ها کشیده می شوند.مچ پایی که رگ به رگ شده باشد اغلب به مدت 10 روز تا2هفته کبود و متورم می شود.اگرچه برای اینکه آسیب دیدگی به صورت کامل بهبود یابد چند ماهی وقت نیاز است. و برای اطمینان کامل از نوع آسیب اگر پیچ خوردگی باشد باید بیمار برای درمان پیچ خوردگی مچ پا هایش به پزشک مراجعه کند.

مچ پای رگ به رگ شده بعد از بهبودی ضعیف است و استحکام کمتری نسبت به مچ های سالم دارد.

براساس مطالعات دانشگاه ایلنویز مچ هایی که دچار رگ به رگ شدگی شده اند بیشتر از مچ های سالم مستعد رگ به رگ شدن مجددهستند.

علت و عوامل

رگ به رگ شدن یکی از رایجترین دلایل درد شدید مچ پا است اما دیگر علت درد مچ پا می تواند براثر موارد زیر باشد:

– آتروز

– نقرس

-آسیب به رگ های عصب مانند سیاتیک

-گرفتگی رگ های خونی

– عفونت مفصل

رگ به رگ شدن زمانیکه مچ پا پیچ بخورد و باعث پاره شدن لیگامنت های زانو که استخوان ها رابه یکدیگر متصل کرده است شود ایجاد می شود پیچ خوردن مچ پا میتواند باعث آسیب دیدگی غضروف ها و تاندون های زانو شود.

نقرس زمانی اتفاق می افتد که اوریک اسید دربدن ساخته شود.زمانیکه اوریک اسید ازمیزان طبیعی خود بیشتر در بدن ساخته شود باعث رسوب  شدن کریستال درمفصل می شود و ایجاد درد  شدید میکند.بیماری که شبیه به نقرس است هم دارای علائمی همانندبیمای نقرس است وهنگامی که کلسیوم درمفصل رسوب کند ایجاد میشود.در هردو بیماری نقرس و بیماری شبیه به نقرس تورم و سرخ شدن مفصل ایجاد میشود.

بیماری آرتروز هم میتواند باعث ایجاد درد مچ پا شود آرتروز به التهابات مفصل گفته میشود چند نوع آرتروز وجوددارد که باعث درد ناحیه مچ پا میشود اما آرتروز استخوان رایجترین آنها است.آرتروزاستخوان با بالارفتن سن وساییده شدن مفصل ایجاد میشود.

آرتروز عفونی هم نوعی از آرتروز است که براثر عفونت و ورود باکتری ها به بدن ایجاد می شود و می تواند باعث بروز درد در مچ پا درصورتی که مچ پا یکی از نواحی تاثیرگذارباشد شود.

راه ها و روش های درمان

درمان درد مچ پا می تواند شامل موارد زیر باشد:

• تزریق

اگر شما دچار درد و التهاب درناحیه مچ پا هستید برای درمان پیچ خوردگی مچ پا پزشکان تزریق را برای کاهش درد والتهاب به شما پیشنهاد می کنند تزریقات شامل ماده کورتیکاستروئید است این ماده محلولی ازکورتیزون ومواد بی حس کننده و مسکن است.

کورتیکاستروئید مانند کورتیزون می تواند باعث کاهش التهابات و تاثیرات پایداربرای چندهفته دربدن شود داروهای مسکن موضعی که به صورت موقت تزریق می شود  میتواند باعث کاهش درد مچ پا برای چندروز به صورت موقت شود.

• جزئیات درمان  با تزریق

تزریق معمولا توسط پزشک و در مطب پزشک انجام می شود در ابتدا محل تزریق را کاملا تمیز وضدعفونی می کند وسپس مواد بی حس کنند ه ر ا برای بی حس شدن محل تزریق بروی محل اضافه می کند زمانیکه محل بی حس شد تزریق انجام میشود هنگام تزریق مایع درمفصل شما ممکن است احساس فشار یا درد داشته باشید.

پزشک به شما توصیه میکند که تاچند روز بعد از تزریق  ازمچ پای خود محافظت کنید و آنرا حرکت ندهید.در صورت بروز ناراحتی بعد از انجام تزریق درحدود 20 دقیقه ازکمپرس یخ بر روی مفصل استفاده کنید وازمسکن های ضدالتهاب  بدون نسخه  مانند ایبوپروفن استفاده کنید.اکثرافراد یک یا دو روز بعداز تزریق می توانند نتیجه را مشاهده کنند.

• تاثیرات

تزریق کورتیکاستروئید باعث بهبود مشکلاتی می شود که بر روی مچ پا تاثیرمی گذارد مانند درد ناشی ازبیماری آرتروز .پزشک باید هنگام تزریق کاملا مراقب تاندون آشیل باشد وبادقت این تزریق را انجام دهد .

تحقیقات بیشتری نیاز است تا اینکه مشخص شود آیا تزریق کورتیزون می تواند برای انواع مختلفی از مشکلات ناحیه مچ پا مفید باشد.به عنوان مثال درصورتی که تاثیر کورتیزون درنواحی دیگر بدن برای کاهش التهاب ثابت شده است سوالی مطرح است که آیا میتواند برای التهابات ناحیه مچ پا هم موثرباشد.

اگرچه هیچ دلیل قاطعی برای تاثیر تزریق کورتیزون درتاندون مچ پا مانند تاندون آشیل وجود ندارد.

• درمان خانگی

درمان های خانگی که برای رگ به رگ شدن مچ پا و درمان درد مچ پا توصیه می شود شامل موارد زیراست:

-حفاظت : نگهداری و محافظت ازمچ پا برای جلوگیری ازایجاد آسیب دیدگی مجدد باکمک آتل،بریس ویا بستن یک نوار به دور مچ

-استراحت : از تحمیل هرگونه وزن بر روی مچ پا جلوگیری کنید سعی کنید در چند روز اول بعدازآسیب دیدگی تاجایی که امکان دارد کم تحرک باشید ودرصورت حرکت یا راه رفتن ازچوبدستی یا عصا استفاده کنید.

-قراردادن یخ : یک کیف یخ به مدت 20 دقیقه بر روی مفصل قراردهید این کار را 3 تا 5مرتبه درهر روز تا3  روزبعد از آسیب دیدگی انجام دهید.این کار باعث بی حس شدن مفصل و کاهش تورم میشود

-فشرده کردن مفصل:بوسیله یک باند کشی مانند باند ACE مچ پای خود راببندید این باند را به صورتی نبندید که باعث بی حس شدن مفصل و تغییر رنگ دادن انگشتان به رنگ آبی شود.

-بالا نگه داشتن مچ پا : تاجایی که امکان دارد مچ پای خود را روی زمین قرارندهید وهنگام نشستن پای خود را بر روی چند تا بالش یا میز بگذارید شما می توانید برای کاهش درد مچ پا از مسکن های بدون نسخه مانند استامینوفن وایبوپروفن استفاده کنید.

زمانیکه درد مچ پا آرام شد تمرینات آرام وسبک مچ پا مانند چرخاندن مچ به صورت دورانی را انجام دهید این کار را درهردو جهت انجام دهید ودرصورت بروز درد حرکت را متوقف کنید هم چنین شما میتوانید با استفاده ازدست ،مچ پا را به آرامی بالا وپایین دهید این حرکات باعث بازگشت تحرک به مچ وکاهش خطر بروز آسیب دیدگی مجدد میشود.

درصورتی که درد مچ پا براثر بیماری آرتروز باشد شما نمیتوانید به وسیله این درمان ها این درد را کاهش دهید اما راه هایی وجود دارد که بتوانید درد آن را مدیریت کند که شامل موارد زیراست

– استفاده ازمسکن های معمولی ورایج

– استفاده ازداروهای ضدالتهاب بدون استروئید برای کاهش دردوالتهاب

-انجام تمرینات فیزیکی برطبق یک برنامه حرکتی مناسب

-استفاده از رژیم غذایی مناسب

-کشش برای حفظ تحرک مفصل

-نگهداشتن وزن بدن به صورت متعادل برای کاهش فشار بر روی مفاصل

• نرمش و ورزش

• قدم به قدم دریک جهت

برروی یک صندلی بشینید به صورتی که کف پایتان کاملا برروی زمین قرارداشته باشد

یک توپ را در زیر پا در ناحیه کمانی پا قراردهید وبرای 2 دقیقه بر زیر پا غلط دهید

• قدم به قدم دریک جهت

به صورتیکه پاهایتان به زمین برخوردنکند بشینید وبوسیله پاهایتان حروف الفبا را درهوا بنویسید این کار را بوسیله انگشت شست انجام دهید

• قدم به قدم در یک جهت

به صورتیکه کف پای شما کاملا روی زمین باشد بشینید و20 مهره هم جلوی خود قراردهید

باکمک انگشتان خودیکی یکی این مهره ها را ازروی زمین بردارید ودر یک کاسه قراردهید

این حرکت را تازمانیکه همه مهره ها تمام شود انجام دهید

درصورتیکه که هردوپایتان بروی زمین قرارداشته باشد بشینید یک حوله درروی زمین جلوی خودقراردهید

مرکز حوله را باانگشتان خودبگیرید وبه سمت خود بلندکنید

به مفصل استراحت دهید ودوباره تکرارکنید

برروی زمین بشینیدوپاهای خودرابه صورت مستقیم جلوی خودقراردهید

برای کشش روی پا یک باند کشی ولاستیکی برپایه یک صندلی ویامیز ببندید وسپس به دور پای خود بپیچید

به آرامی پای خود را به  سمت خود بکشید وسپس به حالت اولیه بازگردید این حرکت را 10 مرتبه تکرارکنید

برای کشش کف پا ،باند کشی را به دور پای خود بپیچید وانتهای آنرا دردست خودنگه دارید

به آرامی انگشتان خودرابکشیدوسپس به حالت اولیه بازگردید این حرکت را10 مرتبه تکرارکنید

زمان مراجعه به پزشک

شما باید درصورت بروز درد و موارد زیر به مراکز اورژانس مراجعه کنید

-درهنگام بروزدرد در ناحیه مچ ،شما نتوانید هیچ وزنی را برروی مچ پا تحمل کنید ومانند زمانی است که مچ پای شما شکسته است

-بروز دردهای شدید حتی هنگام بی حرکت بودن مچ پا وزمانیکه هیچ گونه فشاری برروی آن نیست

– زمان حرکت دادن مچ پا صدای ترق تروق به گوش می رسد

دربعضی ازموارد هنگام بروز درد ناحیه مچ شما مجبور هستید به پزشک مراجعه کنید درصورتیکه درد مچ پا بعداز گذشت چند هفته کاهش نیافت و یا تورم درمفصل بعداز2 تا3 روز بهبود نیافت باید بوسیله پزشک معاینه شوید

همچنین درصورت بروز عفونت مچ پا باید حتما به پزشک مراجعه کنید علائم عفونت با گرم شدن مچ پا ،ضعف،قرمزی وتب بالاتر از100 درجه همراه است

پزشک ممکن است برای تشخیص علت درد انجام اشعه ایکس را توصیه کند

دربعضی ازموارد پزشک ممکن است مواد موجود درمفصل را با استفاده ازیک سوزن تخلیه کند

ممکن است مصرف داروهای ضدالتهاب بدون استروئید ،بریس و و استفاده از وسایل درمانی محافظتی دیگر را برای شما تجویز کند و در موارد شدید انجام جراحی را ضروری می داند.