درمان سوزش و گزگز کف پا

سوزش کف پا

سوزش کف پا ممکن است براثرآسیب دیدگی عصب های ساق پا ایجاد شود که به آن نوروپاتی یا اختلال درکارکرد عصب های بدن گفته می شود.اگرچه شرایط دیگری هم می تواند باعث سوزش و داغ شدن پا شود اما یکی از رایجترین آن ها بیماری دیابت است بیشتر درمان ها برای سوزش کف پا و داغ شدن کف پا برای جلوگیری ازآسیب دیدگی عصب وکاهش درد کف پا انجام میشود.برای تشخیص علت سوزش پا و گز گز دکتر به بررسی درد می پردازد. درد که در کمر آغاز می شود و تا پا گسترش پیدا می کند اغلب ناشی از فشار بر روی ریشه های عصب سیاتیک است که در اختلالات ستون فقرات بوجود می آید.

علائم و نشانه ها

سوزش پا باعلائم دیگری همراه است که به نوع بیماری ،اختلال یاشرایط بستگی دارد.

گزگز پا همراه با علائم دیگری است که بسته به بیماری یا اختلال بوجود آورنده آن فرق می کند. عواملی که مرتبا پا را تحت تاثیر قرار می دهند(در گرفتگی رگ سیاتیک) همچنین شامل سیستم های دیگر بدن می شوند. گزگز یک پا همراه با علائم دیگری است که پا را تحت تاثیر قرار می دهند و از قرار زیر هستند:

• کبودی
• احساس سوزش پا
• بی حسی پا و یا بی حسی و درد شست پا
• درد پا
• قرمزی، گرما یا ورم
• ضعف رفتن پا ( کاهش استقامت)
• خواب رفتن دست و پا بصورت مداوم
• سوزن سوزن شدن پا
• خونریزی
• تاول
• سوزش و یا حس های غیرطبیعی دیگر در پا

سوزش پا ممکن است علائم دیگری در دیگر،سیستم های بدن ایجاد کند که شامل موارد زیراست

– اختلال درضربان قلب

– تغییردرحس های بدن

– اختلا ل در راه رفتن

– خواب بیش ازحد

– حساسیت بیش ازحد هنگام لمس پا

– مشکلات پا مانند زخم ،دردمفصل واستخوان

– اختلال درهماهنگی بدن

– ضعف ماهیچه ها

– دردعصب

-درد هنگام پیاده روی

– تغییردرجه حرارت بدن وبی حسی

– دردهای شدید که درهنگام شب شدید ترمیشود

-اختلال درخواب

-سوزش ،کرختی و حس های غیرطبیعی دیگر در پا

علت و دلایل

اغلب اوقات نوروپاتی یا اختلال عصب های بدن باعث سوزش و داغ شدن پا می شود عصب ها ی بدن براثر استفاده بیش از حد یا گرفتگی درمفصل ایجاد می شود و زمانیکه عصب های دچارآسیب دیدگی می شوند سیگنال های درد حتی درصورتی که هیچگونه جراحت یا آسیب دیدگی رخ ندهد به سمت مغز مخابره میشود و علت گزگز پا می باشند .

دراکثرافرادی که دچار نوروپاتی هستند درابتدا عصب های ساق پایشان دچار آسیب دیدگی میشود این افراد دچار سوزش و بی حسی در پا میشوند خیلی ازا فراد ازاینکه هنگام لمس پاهایشان حساسیت بیش ازحد ایجاد شده است شکایت دارند و میزان این درد و سوزش درافراد مختلف متفاوت است.این میزان ازدردهای خفیف تا ناتوانی بیمار درجه بندی میشود.

بیماری دیابت ومصرف الکل از رایجترین موارد ایجاد نوروپاتی درساق پا است .موارد دیگری که باعث نوروپاتی یا سوزش درساق پا میشودشامل موارد زیراست

– بیماری های مزمن کلیوی

– نوروپاتی درفیبری های کوچک

– کمبود ویتامین های بی 12 وبی 6 دربدن

– مصرف الکل

– کم کاری غده تیروئید

– بیماری لایم(یک اختلال التهابی است)

– ویروس ایدز یا اچ آی وی

– بیماری آمیلوئید که براثررسوب آمیلوئید ایجاد میشود

– عوارض جانبی داروها که بامصرف داروهایی چون داروهای شیمی درمانی،مصرف زیاد قرص های بی 6،داروها برای درمان ایدز،و  isoniazidایزونیازید،amiodarone امی دارون،metformin متوفورمین و داروهای دیگر ایجاد میشود.

– Erythromelalgia اریتوملاژیا (بیماری التهابی)

-تاثیرفلزات سمی سنگین مانند سرب ،آرسنیک

-التهاب رگ های خونی

-ساراکوئیدوز Sarcoidosis

– سندروم گیلین بری (حالتی که براثرعفونت ویروسی رخ میدهد)

– انباشتگی مواد درپوست ویا تورم

– فشارها وکشیدگی بیش ازحد

علاوه بر نوروپاتی مواردی مانند عفونت والتهاب پا هم می تواندباعث داغ شدن کف پا و سوزش کف پا شود. رایجترین این عفونت های عفونت های قارچی است که در پای ورزشکاران ایجادمیشود.

بیماری التهاب رگ یا سرخرگ یکی دیگر از دلائل سوزش پا است عبورجریان خون ضعیف در پاها میتواند باعث درد،بی حسی ،سوزش مخصوصا هنگام پیاده روی شود.ممکن است چندهفته یا چندماه بعدازجراحی معده یا سیستم گوارشی بدن افراد با سوزش پا مواجه شوند.جذب ضعیف ویتامین بی بعد از این جراحی میتواند باعث ایجادسوزش در پاشود .

تشخیص

گزگز پا و خواب رفتن پا به دلیل گوناگون بودن علل احتمالی به راحتی دیگر مشکلات تشخیص داده نمی‌شود. متخصص پا پس از معاینه فیزیکی، پرسش‌هایی را در زمینه سابقه پزشکی بیمار و خانواده وی، فعالیت‌های اجتماعی، عادت‌های غذایی، خطر بیماری‌های عفونی و قرار گرفتن در معرض مواد سمی مطرح می‌کند. همچنین احتمال دارد پزشک به منظور تشخیص افتراقی سوزش پا و از میدان حدس خارج کردن عارضه‌ها، اختلال‌ها و بیماری‌های معین دستور انجام آزمایش‌های خون، نمونه‌برداری عصب، آزمایش عملکرد تیروئید، اندازه‌گیری مقدار ویتامین‌ها، نمونه‌برداری مایع مغزی نخاعی، عضله‌نگاری برقی (الکترومیوگرافی به منظور آزمایش سطح فعالیت عضله) و سی.تی. اسکن یا ام.آر.آی. (تصویربرداری رزونانس مغناطیسی) را نیز بدهد تا بتواند علت بی حسی پا و سوزن سوزن شدن کف پا را تشخیص دهد.

اکثرافرادی که دچارسوزش پا می شوند معمولا بیماری دیابت برایشان تشخیص داده میشود دراین بیماران که سوزش پا براثراختلال دراعصاب یانوروپاتی ایجاد شده است احتیاج به انجام تست های دیگر نمیباشد اما درتعداد کمی ازافراد که دچارسوزش ناگهانی در پا می شوند و این سوزش به سرعت شدید ترمیشود وهیچ دلیل خاصی ندارد انجام تست های دیگر برای تشخیص صحیح ضروری است این تست ها شامل موارد زیراست:

• الکترومایوگرافی

دراین تست با استفاده ازیک میله الکتریکی عملکرد ماهیچه ها ارزیابی میشود دراین نوع تست بوسیله قراردادن یک میله الکتریکی روی پوست یا یک سوزن درداخل ماهیچه تست انجام میشود.

• ارزیابی هدایت عصب

دراین ارزیابی توانایی عصب برای انتقال ضربان سنجیده میشود دراین ارزیابی یک عصب تحریک میشود وپاسخ ماهیچه ها بوسیله آن عصبی که اندازه گیری میشود کنترل میشود.

• تست های آزمایشگاهی

دربعضی ازموارد انجام تست های خون،ادراروارزیابی مواددر ستون مهره ها برای تشخیص علت سوزش پا توصیه میشوددر آزمایش های ساده خون میزان ویتامین موجود دربدن هم ارزیابی میشود.

• نمونه برداری عصب

درموارد نادر پزشک برداشتن یک قسمتی ازبافت های عصب را توصیه میکند دراین نوع تست قسمتی ازبافت عصب برداشته میشود ودرزیرمیکروسکوپ آزمایش میشود.

راه های درمان

درمان بوسیله تزریق برای درمان سوزش پا و درمان ضعف پا که بر اثر نوروپاتی ایجاد شده است

در این درمان با تزریق ماده ای به عنوان مثال lidocaine لیدوکائین دراطراف عصب تاثیرگذار باعث مسدود کردن عصب وجلوگیری ازفرستادن ضربان به مغز می شود و به  صورت  موقت  علائم  را  کاهش  میدهند.این نوع درمان معمولا به همراه درمان های دیگری چون مصرف دارو،تمرینات فیزیوتراپی انجام میشود.

مهمترین درمان برای سوزش پا که براثرنوروپاتی یا اختلال عصب ایجاد شده است جلوگیری ازآسیب دیدگی عصب است.دربعضی ازموارد درمان بیماری باعث بهبود نوروپاتی وعلائم آن میشود.اما درموارد دیگر مانند نوروپاتی یا اختلال درفیبرهای کوچک که هیچ دلیلی شناخته شده ای ندارد پزشک به درمان علائم بیماری میپردازد.

برای افرادی که به نوروپاتی ناشی ازدیابت مبتلا هستند درمان یعنی نگه داشتن قند خون دریک سطح طبیعی واستاندار است برای درمان اینگونه افراد پزشک رژیم های غذایی ،داروهای خوراکی وتزریق انسولین را تجویزمیکند.

برای افراد دیگری که دچار نوروپاتی در نوع های دیگر هستند وباعث ایجاد سوزش درپا شده اند جلوگیری ازآسیب دیدگی عصب بسیارمهم است شرایط خاص ودرمان اینگونه افراد شامل موارد زیراست

کمبود ویتامین:برای جبران ویتامین بدن این افراد باید ویتامین بی 12 رابه صورت خوراکی یا بوسیله تزریق یا با مصرف موادغذایی که حاوی این ویتامین است مصرف کنند

مصرف الکل:افراد باید مصرف الکل رامتوقف کنند مصرف الکل باعث آسیب دیدگی عصب میشود پس با جلوگیری ازمصرف آن میتوانند باعث بهبود عصب شوند

بیماری های مزمن کلیوی:دیالیز شدن دردفع موادسمی که باعث ایجاد نوروپاتی وعلائم سوزش پا میشود بسیارموثراست.

کم کاری غده تیروئید:استفاده ازداروها یا موادخوراکی که بتواند باعث بالا بردن هورمون تیروئید دربدن شود بسیارضروری است با بالارفتن این هورمون میتوان ازنوروپاتی وسوزش پا جلوگیری کرد.

درمان سوزش پا شامل درمان درد و ازبین بردن حس های غیرطبیعی است که بوسیله نوروپاتی ایجاد شده است.نمونه هایی از داروهای رایجی که برای درمان سوزش پا وجود دارد شامل موارد زیراست

-گاباپنتین (نئوروتین)

-دسیپرامین(نورپرامین)

-کاربامازپین (تگرتول)

-پریگابالین (لیریکا)

-دولوکسیتین (سایمبالتا)

– تاپیرامیت (تاپامکس)

– ونلافاکسین(افکسورایکس آر)

مسکن های دیگری هم وجود دارند که برای  کاهش درد و ناراحتی دربعضی از افراد که به سوزش پا مبتلا هستند مفید است مشامل ادویل،الیو،مورتین،تایلنول است که درکنترل درد دربسیاری ازافراد موثراست  داروهای مسکنی مانند ترامادول (آلترام)یا دردوزهای پایین مانند نارکوتیک میتواند باعث کاهش دردهای شدید شود این داروها باید حتما با تجویز پزشک مصرف شوند.

درافراد ورزشکارکه سوزش پای آن ها براثر عفونت های قارچی است مصرف داروهایی ضدقارچ برای درمان قارچ وعفونت پا می تواند باعث کاهش درد و سوزش پا شود در ابتدا داروهایی  مانند تربینافاین یا میکونازول(میکاتین) میتواند موثرباشد داروهای ضدقارچی مانند نافتی فاین(نافتین)ایتراکانازول(اسپورا ناکس)وفلوکانازول (دیفلوکن)هم میتواند با تجویزپزشک مصرف شود.