روشهای درمان سیاتیک و بیرون‌زدگی دیسک با عمل شامل موارد زیر می‌شود:
1.دیسککتومی باز قدیمی.
2.میکرو دیسککتومی (دیسککتومی به کمک میکروسکوپ).
3.میکرو آندوسکوپی دیسککتومی (دیسککتومی به کمک میکروسکوپ و تجهیزات آندوسکوپی).
4.دیسککتومی آندوسکوپی ترانس فورامینال (بدون بخیه ،بدون بیهوشی، جدیدترین و کم عارضه ترین روش).
مشکلات مرتبط با دیسککتومی قدیمی و میکرو دیسککتومی
(روشهای اول تا سوم)
هنگامی که فرد علائم سیاتیک را داشت و به پزشک مراجعه نمود در صورت مشکل دیسککتومی باید بخش زیادی از استخوان بریده ، بافت تخریب و بیمار متحمل درد می‌شود. بیمار پس از عمل و آزاد سازی رگ سیاتیک باید مدت طولانی در بیمارستان بستری شود و توانایی حرکتی وی به شدت محدود می‌گردد. احتمال بروز عوارض عصبی و دیگر اثرهای جانبی جدی پس از چنین عمل‌هایی بسیار بالا است. به علاوه چون این عمل‌ها تحت بیهوشی عمومی انجام می‌شود، انجام آن برای سالمندان و بیماران دارای شرایط خاص مخاطره‌آمیز است.
عمل دیسککتومی آندوسکوپی ترانس فورمینال
(روش چهارم)
در این عمل از تکنیک آندوسکوپی ستون فقرات با حداقل تهاجم بهره گرفته می‌شود و در آن آندوسکوپ برای درمان درد سیاتیک و درمان فتق دیسک یا دیسک‌های برآمده، بیرون زده یا تخریب شده‌ی مولد درد کمر و پا به کار برده می‌شود. جراح به کمک آندوسکوپ می‌تواند برش “سوراخ کلید” را برای دسترسی به دیسک صدمه دیده ایجاد کند. برای رسیدن به دیسک نیازی به بریدن بافت و عضله نیست و دسترسی از راه دیلاتاسیون ممکن می‌گردد. به این ترتیب میزان تخریب بافت و شدت درد پس از عمل کمتر می‌شود، بیمار سریع‌تر بهبود می‌یابد، توانبخشی را می‌توان زودتر آغاز کرد و از مواجهه با عوارض بیهوشی عمومی جلوگیری کرد. پزشک به کمک قدرت دید بالای حاصل از دستگاه آندوسکوپ می‌تواند به صورت گزینشی بخشی از دیسک فتق‌داری را بردارد که باعث بروز درد در پا و کمر می‌شود.
این عمل به صورت سرپایی انجام می‌شود. بنابراین چون بیمار در طول جراحی هوشیار است، جراح می‌تواند از واکنش‌های ارزشمند بیمار بهره بگیرد تا احتمال آسیب دیدگی‌های شدید عصبی حتی موارد ناشی از اشتباه سهوی جراح کاهش یابد. با توجه به این که عمل تحت بی‌حسی موضعی و با ایجاد برشی یک سانتی‌متری انجام می‌شود،عمل بدون بخیه بوده و بیمار یک ساعت پس از عمل می‌تواند حرکت کند و نیازی به بستری شدن نیست.
کاربردهای جراحی آندوسکوپی ترانس فورامینال
- کمر درد دیسکوژنیک (درد ناشی از خود دیسک)
- عصب سیاتیک/ سرخوردگی دیسک
- التهاب دیسک
- اسپوندیلولیستزی (سر خوردن مهره)
- تنگی کانال نخاعی
- درد پس از جراحی ستون فقرات
متقاضی ایده‌آل
چنانچه شرایط زیر در مورد شما صدق می‌کند، می‌توانید متقاضی انجام دیسککتومی آندوسکوپی ترانس فورامینال باشید:
- تحمل پا درد، بی‌حسی و گزگز تشدید شونده در اثر نشستن یا خم کردن کمر
- بهبود نیافتن علائم فوق پس از 4 تا 6 هفته درمان محافظه کارانه شامل استراحت و فیزیوتراپی
- بهبود نیافتن پس از بلوک اپیدورال
- مشخص شدن فتق دیسک در تصاویر ام آر آی، سی تی اسکن، میلوگرام (تزریق ماده حاجب در ستون فقرات) یا دیسکوگرام (تزریق ماده حاجب در هسته دیسک)
به لطف روش شناسی در حال رشد، عارضه‌های تخریبی و فرسایشی (دژنراتیو) خاص را در صورت شدید نبودن می‌توان با بهره‌گیری از این عمل پیشرفته مدیریت کرد، البته به شرط آن که پزشک انجام عمل را پس از ارزیابی و معاینه دقیق تایید کند.
چگونگی انجام عمل
جراحی هر دیسک حدود 30 تا 60 دقیقه زمان می‌برد. برش کوچکی به اندازه یک چهارم اینچ روی پشت بدن کنار ستون فقرات ایجاد می‌شود. نقطه ورود با اندازه گیری‌هایی که در طول عمل با استفاده از دستگاه فلوئوروسکوپ انجام می‌شود به دقت تعیین می‌شود. بیمار آرام بخش دریافت می‌کند و موضع مورد نظر بی‌حس می‌شود؛ بی‌حسی موضعی باعث می‌شود تا بیمار در طول عمل دردی را حس نکند و راحت باشد، اما در عین حال آن قدر عصب‌هایش حس داشته باشد که بتواند تحریک عصب سیاتیک کمر یا برداشته شدن فشار از روی عصب را به جراح گزارش دهد. عصب‌ها در طول عمل با گرفتن مستمر نوار عضله الکترومیوگرافی (EMG) و اندازه گیری هدایت عصبی تحت نظارت قرار دارند تا تمام تغییرات مشاهده شود.
تجهیزات جراحی با توجه به تصاویر دستگاه فلوئوروسکوپ وارد بدن بیمار می‌شود.
در آندوسکوپی پیشرفته کانال‌های شستشوی چندکاناله به گونه‌ای تلفیق شده است که شستشوی مستمر خنک کننده با آب نمک، تقریباً شبیه به آرتروسکوپی زانو، ممکن گردد. لیزر/ الکتروکوتر/ الکترود با بسامد رادیویی برای کنترل خونریزی، منقبض کردن بافت دیسک یا کوچک کردن آنولوس (بخش محیطی) دیسک و خارج کردن بافت ملتهب/ برآمده داخلی به کار برده می‌شود. گرمای حاصل از لیزر/ الکتروکوتر/ پروب با بسامد رادیویی نیز به از بین بردن فیبرهای دردناک بخش محیطی دیسک کمک می‌کند.
روش انجام جراحی سنتی
تشخیص منشأ درد در جراحی سنتی به شیوه‌ای ناخوشایند صورت می‌گرفت و جراحی در اصل فرایندی اکتشافی بود. جراحی با بریدن پوست و عضله‌ها و برداشتن بخش قابل توجهی از استخوان‌های پشت بدن انجام می‌شد و این امر به ضعیف شدن عضله‌ها می‌انجامید و زخم شدن بافت نرم و ایجاد بافت همبند جای زخم از قدرت و انعطاف‌پذیری کمر و پشت بدن می‌‌کاست.
جراحی‌های باز، میکرو و میکروآندوسکوپی (روشهای اول تا سوم) یا هر گونه جراحی دیگری که با استفاده از لوله انجام می‌شود، در واقع همان جراحی سنتی است که تحت عنوانی جدید و با به جا گذاشتن عوارض یکسان انجام می‌شوند.
شواهد کافی برای اثبات ادعای تهاجم حداقل چنین عمل‌هایی وجود ندارد، چرا که آنها صرفاً در سطح پوست حداقل تهاجم را دارند و زیر پوست جراحی‌های گسترده توام با برش‌های وسیع در بافت‌های عمقی‌تر انجام می‌شود.
نتایج مورد انتظار
هدف این عمل تسکین پا درد و جلوگیری از آسیب دیدگی عصبی بیشتر است. یکی از پی‌آمدهای معمول این جراحی تسکین کمر درد است، اگرچه ممکن است این درد به دلیل ریشه داشتن در بیماری‌های التهابی مفصل (آرتریت) یا دیگر منشاهای کمر درد به جز دیسک همچنان بیمار را آزار دهد. میزان موفقیت دیسککتومی آندوسکوپی ترانس فورامینال مشابه آمار ارائه شده برای دیسککتومی میکروسکوپی استاندارد است، البته لازم به ذکر است که به دلیل تهاجم کمتر عمل ترانس فورمینال، دوران بهبود آن کوتاه‌تر و توانبخشی آن سریع‌تر است. ضمناً احتمال بهبود کمردرد علاوه بر بهبود درد سیاتیک بیشتر از روشهای دیگر است
بیمار احتمالاً در ناحیه جراحی شده قدری احساس ناراحتی می‌کند. بیمار می‌تواند فعالیت‌های سبک را از عصر روز جراحی شروع کند و به تدریج شدت فعالیت‌ها را در خانه افزایش دهد. پا درد بلافاصله پس از عمل یا چند ماه بعد آرام می‌شود. درد پس ازعمل گاهی به طور موقتی افزایش می‌یابد یا ماهیت آن تغییر می‌کند. در موارد انگشت شمار در صورت استمرار درد یا عود کردن آن، آزمایش‌های دیگری باید برای یافتن علت سیاتیک انجام شود.
ست تجهیزات
مزایای دیسککتومی آندوسکوپی ترانس فورامینال (بدون بخیه) بر دیگر تکنیک‌های جراحی
- سرپایی بودن جراحی و امکان‌پذیر بودن حرکت بیمار چند ساعت پس از عمل
- انجام شدن عمل تحت بی‌حسی موضعی و در نتیجه پایین آمدن احتمال بروز عوارض در بیماران سالمند و در معرض خطر
- ارائه تصاویر واضح از مولدهای درد توسط دستگاه آندوسکوپی
- تحمل حداقل درد، هیچ استخوانی بریده نمی‌شود و تخریب بافت حداقل است.
- احتمال بروز عوارض نسبت به عمل باز بسیار ناچیز است.
- بدون بخیه بودن
- احتمال کمتر عفونت و چسبندگی بعد از عملنسبت به جراحی باز
