تشخیص کمردرد

تشخیص کمردرد موضوعی است که هدف آن بیشتر بر اطمینان بخشیدن از عدم وجود بیماری های حاد است تا اینکه وجود آن را ثابت کند. با این وجود تشخیص کمردرد نیازمند بررسی بیشتری است. قبل از هرگونه آزمایش عملی برای تشخیص کمردرد هر متخصص درد کمر  مایل است تا جوابی برای سئوالات زیر داشته باشد:

1)آیا تاکنون به کمردرد مبتلا شده اید؟

2) چه مدت است که به کمردرد مبتلا شده اید؟

3)آیا کمردرد به یکباره اتفاق افتاد یا به صورت تدریجی؟

4)هنگام شروع کمردرد چه اقداماتی انجام دادید؟

5) در روزهای گذشته، قبل از کمردرد،آیا تحت فشارهای غیرمعمول بوده اید؟

6)آیا شغل شما در بروز کمردرد شما دخیل است؟

7)دقیقاً کدام قسمت از کمر شما درد می کند؟

8) آیا هیچ دردی در قسمت جلو  یا پشت ران حس  می کنید؟

9) آیا درد به زیر زانو نیز گسترش  می یابد؟

10) چه فعالیت هایی باعث تشدید یا بهبود کمردرد می شود؟

11) آیاعوارض دیگری مانند تب، درد مفاصل و عضلات نیز با کمردرد همراه بوده است؟

جواب این  سئوالات سرنخ هایی را می دهد که متخصص درد کمر می تواند بر اساس آن تصمیم بگیرد. به عنوان مثال درد  از نوع دردهای جانبی است و یا به ریشه عصب در ستون مهره ها مربوط می شود. از آنجا که کمردرد در درجه اول، نشانه بیماری است  تا خود بیماری ، منشأ درد ممکن است خارج از ستون مهره ها باشد(اگرچه این مورد تنها در درصد کمی از موارد رخ می دهد) به همین دلیل متخصص درد سابقه وجود کمردرد را در دیگر اعضای خانواده شما جستجو می کند و یا سئوالاتی مانند خونریزی غیرطبیعی و کم شدن وزن و سرفه های مزمن را مطرح می کند.

• تشخیص کمردرد با انجام آزمایشات 

مرحله  بعدی برای تشخیص کمردرد انجام آزمایشات میباشد ، مشاهده دقیق ساختار بدنی یا همان تست وضعیت بدن، برای رسیدن به پاسخ سؤالات زیراست:

-آیا تنه دارای انحنای جانبی در ستون مهره هاست؟

– آیا افتادگی لگن وجود دارد؟

و در نهایت با بررسی دقیق فرد در حال حرکت ، هرگونه ناهنجاری وضعیتی را ثبت می کنند. سپس بیمار برای تشخیص کمردرد باید آزمایش های  عملی که شامل مراحل زیر است را انجام دهد :

1) تعیین سرعت عکس العمل زانو و مچ پا با استفاده از چکش مخصوص .

2 ) تعیین قدرت عضلات با انجام حرکات مشخص .

3)اطمینان حاصل کردن از عملکرد صحیح اعصاب پا .

4)بلند کردن پای بیمار برای تشخیص دیسک کمر .

5)جمع کردن پاها در شکم توسط بیمار برای تشخیص اسپاسم عضلات کمر .

6) کنترل باسن از لحاظ کشیدگی و حس .

7) مشاهده پشت و ستون مهره ها برای وجود اسپاسم، غده ها و انحرافات غیرطبیعی .

8)آزمایش و معاینه راست روده و دهانه رحم  به منظور یافتن تومورها، تورم و برآورد موقعیت استخوان دنبالچه در مردان و همچنین معاینه غده  پروستات .

9)در نهایت معاینه  شکم به منظور یافتن هرگونه رشد بیش از حد، در هریک از اجزای آن .

• تشخیص کمردرد با اشعه ایکس

علاوه براین،  پزشک متخصص درد ،  ممکن است برای اطمینان از عدم وجود بیماری های جدی مانند اسپوندلیت یاتومورهای سرطانی ستون مهره ها برای آزمایش خون، ادرار یا استفاده از اشعه ایکس برای عکسبرداری از ستون مهره ها دستور بدهد.

اگر بیماران برای تشخیص کمردرد خود تأکید به عکس برداری با اشعه ایکس دارند، با اطمینان می توانیم  بگوییم که اشعه ایکس کارچندانی در تشخیص کمردرد حاد انجام نمی دهد. آنچه با اشعه ایکس و رادیوگرافی انجام می شود، تنها نشان دادن بافت استخوانی است و آنچه در بافت های نرم مانند عضلات، لیگامان ها و تاندون ها می گذرد در تصویر ظاهر نمی شود، بنا براین کاربرد زیادی در تشخیص کمردرد ندارد. این مسئله از معایب اشعه ایکس است.  با توجه به اینکه بخش بسیار مهمی از فعالیت ستون مهره ها برعهده عضلات و بافت های نرم است  ولی متأسفانه بعضی از بیماران برای تشخیص کمردرد تأکید به استفاده از اشعه ایکس دارند.

دکتر یان مک نب در کتاب خود با عنوان کمردرد بیان می کند، زمانی پزشکان به علت پاره های از مشکلات در تشخیص علت کمردرد، مشکل را به ناهنجاری ها و اختلالات ستون مهره ها که توسط اشعه ایکس نشان داده می شد، نسبت می دادند ولی بعد با روشن شدن این موضوع که چنین ناهنجاری هایی به  طور معمول در افراد جامعه وجود دارد، پی بردند که این عوامل  نمی توانند به عنوان علل اصلی کمردرد در نظر گرفته شوند. تاکنون چندبار شنیده اید که شخصی بگوید اشعه ایکس نشان دهنده ناهنجاری در ستون مهره های من بود و علت کمردرد من هم همین است؟ یا اینکه، عامل کمردرد من دیسک من است که توسط اشعه ایکس تشخیص داده شده است.

با این وجود دکتر مک ناب در کتاب خود بیان می کند که بررسی وضعیت بدنی 300 کارگر با استفاده از اشعه ایکس، نشان داد هیچگونه نشانه ای از ناهنجاریهای ستون مهره ها در بین آنها نبود، در حالیکه 150 نفر  از آنها از کمردرد رنج می بردند و 150 نفر دیگر هرگز دچار کمردرد نشده بودند. حقیقت این است که عوارض ناشی از ناهنجاری و اختلال دیسک که پدیده ای طبیعی در سالخوردگی است، بعد از سن 25 سالگی در همه ما به وجود می آید و اکثر مردم در طول زندگی خود ممکن است در اثر بلندکردن اشیاء سنگین دچار آسیب دیدگی ستون مهره ها شوند به  طوری که عکس برداری های بعدی با اشعه ایکس نشان دهنده صدماتی است که مدت ها پیش به دیسک در قسمت آسیب دیده وارد شده است و در تشخیص کمردرد کمکی نمیکند . به هرحال در سن 60 سالگی تنها افراد کمی وجود دارند که اشعه ایکس گرفته شده از ستون مهره های آنها نشان دهنده ی ستونی کاملاً طبیعی باشد.

 خواننده گرامی ، پیشنهاد میشود مطلب “درمان کمردرد” در زمینه “کمردرد ” مطالعه نمایید .

منبع : کتاب کمردرد ، پیشگیری و درمان