عوامل سردرد

اکثر افرادی که سردرد شدید دارند با مصرف بعضی مواد معمولاً سردردشان تشدید می شود. برای بعضی اشخاص نور شدید خورشید یا سروصدای زیاد علل اولیه سردرد هستند، . برای عده ای بوهایی نظیر عطرهای سنگین، بنزین و دود سیگار می تواند علل عمده ی سردرد باشد.

اگر از عوامل سردرد آگاهی داشته باشید می توانید استرس خود را کنترل کنید و از بروز سردرد پیشگیری کنید

عوامل سردرد

تغییرات آب و هوایی و سردرد

این یک واقعیت است که باران یا برف می تواند موجب سردرد شود. خیلی از مردم معتقدند سردردشان به خاطر تغییرات آب و هوا رخ می دهد. مطالعات نشان داده است که تغییرات آب و هوایی سبب سردرد در افراد می شود. آخرین تحقیقات انجام شده پس از بررسی 77 بیمار مبتلا به سردر مزمن منتشر شد.

محققان دریافتند بیش از نیمی از بیماران مبتلا به سردرد (51 درصد) به شرایط آب و هوایی حساس بوده و مبتلا به سردرد شدید شده اند. تفاوت جنسیتی نیز وجود نداشته و هر دو جنس زن و مرد حساسیت به آب و هوا را گزارش داده اند.

بیشتر بیمارانی که به آب و هوا حساسیت داشته اند به تغییرات فشار هوا نیز واکنش نشان داده اند و با هر تغییری در فشار هوا دچار سردرد می شدند. فشار هوای بالا و پایین به چه معنی است؟ یک اندازه گیری از فشار هوا و فشار استاندارد هوا در سطح دریا 92/29 اینچ جیوه است. وقتی فشار بالا می رود این مقدار به حدود 30 تا 31 می رسد. این سطح فشار معرف هوای خشک و آفتابی است.

اگر فشار به زیر 92/29 سقوط کند و به حدود 29 برسد یعنی این که باران و احتمالاً برف در راه است و اگر بیشتر سقوط کند و به حدود 28 برسد احتمال وقوع طوفان می باشد. البته شما نمی توانید هوا را به دلخواه تغییر دهید و تنها کاری که می توانید انجام دهید این است که بفهمید به چه نوع آب و هوایی حساس هستید و چه نوع آب و هوایی باعث سردرد شما می شود.

ممکن است نیاز به خرید یک هواسنج داشته باشید، چون می توانید فشار جو پایین یا در حال سقوط را ردیابی کنید و متوجه شوید این شرایط محرک سردرد شما هستند یا خیر. اگر متوجه شدید که به سقوط فشار هوا خیلی حساس هستید، می توانید از قبل اقدامات لازم پزشکی را انجام دهید اگر به نور آفتاب حساس هستید، از عینک آفتابی استفاده کنید و تا حد امکان از قرار گرفتن در برابر نور خورشید پرهیز کنید. مدت زمان ماندن در ساحل را کاهش دهید و اگر رطوبت زیاد شما را اذیت می کند سعی کنید در محل کار و یا منزل از کاهش دهنده ی رطوبت استفاده کنید تا از بروز سردرد پیشگیری کنید.

تغذیه نامناسب و سردرد

غذا یک محرک سردرد برای حدود 20 تا 30 درصد افراد مبتلا به سردرد می باشد. برای بعضی از مردم غذاهایی که موجب سردرد می شوند عبارتند از پنیر کهنه، غذاهای نمک سود، غذاهای تانن دار مانند آووکادو، آجیل و آب جو تیره. بعضی از مردم متوجه شده اند که مشروبات الکلی باعث ایجاد سردرد شده و یا سردرد آن ها را تشدید می کند. البته اشخاص متفاوت هستند و ممکن است حتی با مقدار زیادی پنیرچیدار نیز مشکل نداشته باشند، اما مقدار کمی آجیل وضعیت آن ها را بسیار بد کند.

افزودنی های غذایی نظیر آسپارتام (برای شیرین کردن نوشابه ها و غذاهای رژیمی به کار می رود) یا مونوسدیم گلوتامات (MSG)، یک افزاینده ی طعم، غذاهای نیترات دار مثل سوسیس، همبرگر، پپرونی و سوسیس دودی می توانند عللی برای سردرد در بعضی افراد باشند. در گذشته رستوران های چینی غذاهای خود را مملو از گلوتامات MSG می کردند. بنابراین اگر غذای چینی می خورید و دچار سردرد می شوید، احتمالاً ناشی از مونوسدیم گلوتامات است.

اکنون خیلی وقت است که در رستوران ها از مصرف گلوتامات (MSG) اجتناب می شود. البته هنوز خیلی از غذاهای آماده حاوی مونوسدیم گلوتامات هستند. برچسب مواد غذایی که از سوپر مارکت ها می خرید را به دقت نگاه کنید. اگر در غذایی که می خرید گلوتامات (MSG) وجود دارد به آسانی و خیلی راحت این غذاها را مصرف نکنید. طبق نظر متخصصان سردرد، نان تازه نیز برای بعضی از اشخاص یک محرک سردرد به شمار می رود.

همچنین بعضی از افراد به کربوهیدرات حساس هستند و زمانی که از رژیم های کم کربوهیدرات استفاده می کنند سردردشان به طور قابل توجهی کاهش می یابد. میوه ها به خصوص مرکبات می توانند سبب القاء سردرد در بعضی از افراد شوند، در حالی که سایر مردم حساسیت بیشتری به غذاهای پر ادویه دارند.

 اگر عاشق شکلات هستید بررسی کنید که سردرد شما طی 12 ساعت پس از مصرف شکلات افزایش می یابد یا خیر. اگر دچار سردرد شدیدتری شدید پس شکلات محرک سردرد شما می باشد. این قانون برای سایر غذاها نیز به کار می رود.اگر به خاطر مصرف غذای خاصی دچار سردرد می شوید ممکن است در طی 12 ساعت این سردرد اتفاق بیفتد.

نوشیدنی ها و غذاهای کافئین دار و سردرد

نوشیدنی ها و غذاهای کافئین دار سبب سردرد بعضی از افراد است و شکلات نیز حاوی کافئین می باشد که ممکن است باعث ایجاد سردرد در برخی از افراد شود.

کاهش وعده های غذایی و سردرد

مجبور نیستید از یک برنامه ی غذایی سفارش شده خاص پیروی کنید. اما باید در طول روز هر 5- 4 ساعت یا در همین حدود چیزی میل کنید. کاهش وعده های غذایی یک محرک معمول سردرد است (به ویژه در میان خانم ها) اگر در فواصل منظم در طول روز غذا نخورید سطح قند خون شما پایین می افتد. بعضی از افراد دچار هایپوگلیسمی می شوند که یک القا کننده ی بسیار بد سردرد است. البته تنها این مهم نیست که سطح قند خون شما چه مقدار است بلکه سرعت تغییرات سطح قند خون نیز بسیار مهم است. بنابراین اگر به تغییرات سطح قند خون حساس هستید، خوردن غذا در فواصل منظم مهم است. حتی یک خوراک مختصر می تواند احساس بهتری به شما بدهد. البته سعی کنید از مصرف خوراک مختصر و پر کالری حداقل در بیشتر زمان ها اجتناب کنید.

بی خوابی شبانه و سردرد

فقط بچه ها نیازمند خواب خوب و کافی شبانه نیستند، هر فرد بالغ باید هر شب حدود 7 ساعت بخوابد تا به بدن در رفع عوامل استرس زای روزانه کمک کند. اگر خیلی سریع بدنتان را با کمبود خواب تطبیق می دهید و آن را می پذیرید (مثلاً فردی 35 ساله هستید که در سلامت کامل به سر می برید و می توانید 5 ساعت یا کمتر بخوابید) در اشتباه محض هستید، چون روز بعد احساس خستگی داشته و دچار سردرد می شوید و این می تواند شما را از رسیدن به اهداف روزانه باز دارد.

لطفاً توجه کنید، برخلاف اعتقاد عامیانه، خواب اتلاف وقت نیست، اجازه دهید بدنتان به استراحتی که نیاز دارد برسد.

آپنه خواب و سردرد

هم چنین مشکل دیگر مرتبط با خواب که باعث بروز سردرد نیز می شودآپنه ی انسدادی خواب است که سبب می شود فرد برای مدت زمان کوتاهی در طی خواب نفس نکشد. در حالی که اکثر مردم آپنه را بیش از یک خرناس مزاحم نمی دانند، اما واقعاً یک مشکل جدی برای سلامتی فرد است. محققان دریافته اند که ارتباط برجسته ای میان سردرد و آپنه ی خواب وجود دارد.

بیمارانی که صبح با سردرد از خواب بیدا می شوند به احتمال زیاد آپنه ی خواب داشته اند. افرادی که آپنه را درمان می کنند سردردشان به طور شگفت آوری بهبود می یابد. چگونه می توان متوجه ی آپنه ی خواب شد؟ فقط پزشک می تواند این مشکل را تشخیص دهد. اما اگر خیلی پرسرو صدا خرناس می کشید (از همسر و یا سایر اعضای خانواده در این رابطه سؤال کنید) و چاق هستید در خطر آپنه ی خواب قرار دارید و باید با پزشکتان مشورت کنید.

نگاه کردن به صفحه کامپیوتر و سردرد

اکثر پزشکان اعتقاد دارند که نباید همه ی کارها را به وسیله ی کامپیوتر انجام داد (اگرچه خیلی از ما این کار را انجام می دهیم). اکثر افراد وقتی از کامپیوتر استفاده می کنند در حالت قوز کردن قرار دارند که می تواند سبب درد گردن یا دردهای سرویکوژنیک شود. خیره شدن به صفحه ی کامپیوتر و پلک زدن های غیر متوالی چشم که اغلب مردم از کامپیوتر استفاده می کنند رخ می دهد می تواند سبب فشار به چشم، تاری دید و سردرد شود.

این شرایط به عنوان سندروم بینایی کامپیوتر (CVS) نامیده می شود. به چند دلیل این حالت در بین افرادی که از کامپیوتر اشتفاده می کنند نسبت به آن هایی که تلویزیون تماش می کنند شایع تر است.. به صفحه ی مانیتور نسبت به صفحه تلویزیون نزدیکتر هستید. هم چنین در هنگام تماشای برنامه ی دلخواه تان از تلویزیون درگیری تان کمتر از زمانی است که در حال انجام کار با کامپیوتر هستید. اگر باید برای مدت طولانی از کامپیوتر استفاده کنید مطمئن شوید که صفحه ی مانیتور مانع از تشعشع نور خیره کننده می شود.

تنظیمات لازم را در مانیتور انجام دهید و یک نور خاکستری یا سایه ی کم رنگ برای پس زمینه ی آن انتخاب کنید (نور اتاقتان را تنظیم کنید، خیلی از افرادی که از کامپیوتر استفاده می کنند در معرض نور شدید و درخشان هستند که از محرک های اصلی برای سردرد می باشد.) در هنگام استراحت از کامپیوتر زنگ تفریح داشته باشید، حداقل هر ساعت 5 دقیقه استراحت کنید. در هنگام کار با کامپیوتر بیشتر پلک بزنید. پمادهای چرب کننده ی چشمی ممکن است کمک کننده باشند. می توانید از یک مانیتور صفحه تخت استفاده کنید. اگر چشمانتان واقعاً اذیت می شوند با یک متخصص چشم مشورت کنید. انجام این امور به شما کمک می کند سردردتان کاهش یابد.

حساسیت به نور و سردرد

 نور شدید و درخشان یک علل بسیار قوی برای سردرد بسیاری از افراد است. خیلی از بیماران مبتلا به سردرد مزمن در اکثر زمان ها حتی در داخل ساختمان از عینک آفتابی استفاده می کنند.. نور فلوئورسنت یک محرک ویژه برای بسیاری از بیماران مبتلا به سردردهای مزمن به ویژه آن هایی که میگرن دارند است. بعضی از مردم لامپ های فلوئورسنت داخل اتاق را خاموش می کنند. بعضی از افراد حتی کلید خاموش و روشن کردن لامپ را مخفی می کنند.

لامپ های فلوئورسنت جدیدتر احتمالاً خیلی کمتر باعث ایجاد سردرد می شوند. بعضی از محققان تخمین می زنند که حداقل نیمی از اداره ها از همان لامپ های قدیمی فلوئورسنت استفاده می کنند. اگر فکر می کنید که لامپ های فلوئورسنت برای شما در محل کار مشکل ایجاد می کند و محرکی برای سردرد است به رئیس تان این مطلب را بگویید. حتی می توانید برای اجتناب از سردرد درخواست تغییر وضعیت در نور محل کار بدهید.

سر و صدا و سردرد

 ممکن است در اطراف محل زندگی تان سر و صدای زیادی وجود داشته باشد که مستقیماً به مغز منتقل شده و سبب بروز سردردهای ضربان دار شود.  سر و صدا یکی از علل سردرد برای خیلی از افراد است. بعضی از بیماران مبتلا به سردرد از محافظ گوش، برای بلوک کردن سر و صدا استفاده می کنند یا این که با استفاده از دستگاه های MP3 با یک موزیک ملایم سر و صدا را بلوک می کنند. البته بهترین راهکار برای پیشگیری از سردرد، دور ماندن از سر و صدای زیاد می باشد. این بدان معنی نیست که باید از گوش کردن به موسیقی راک اجتناب کنید. شما می توانید CD آن را در حالت طبیعی و با صدایی ملایم گوش کنید.

استرس و سردرد

 ضربه های جسمی شدید یا استرس می تواند در بعضی از افراد علل سردرد باشد. بسیاری از مردم از طریق سردردهای گسترش یافته مستعد واکنش به استرس اضافی هستند. علل اساسی آن می تواند ناشی از ناتوانی در خوردن، نوشیدن و یا نداشتن خواب کافی باشد و یا این که استرس به تنهایی سبب سردرد شده باشد.

سردردهای هورمونی

خیلی ازمردم دچار سردردی میشوند که مرتبط با تغییرات هورمونی نظیر شروع عادت ماهانه در خانم ها می باشد. بیشتر خانم ها قبل از شروع عادت ماهانه سردردشان شروع می شود. این موضوع احتمالاً به دلیل کاهش سطح استروژن است که قبل از شروع قاعدگی رخ می دهد. بعضی از خانم ها نیز وقتی از قرص های ضدبارداری (به دلیل دار بودن هورمون) استفاده می کنند سردردشان گسترش می یابد. خانم های یائسه نیز هنگامی که از هورمون درمانی استفاده می کنند دچار سردرد می شوند. در طی یک مطالعه بر روی 504 خانم مبتلا به سردرد، 69 درصد آنها علایم پیش از قاعدگی را داشتند. در حالی که 29 درصد در طی قاعدگی سردرد را تجربه می کردند. قرص های ضدبارداری و یا هورمون درمانی در 64 درصد از افراد مورد مطالعه علل سردرد بودند.

مصرف دارو و سردرد

 خیلی از داروها مانند داروهای التیام دهنده ی زخم، فشار خون، ضد بارداری، هورمون درمانی و نیتروگلیسرین مورد استفاده در بیماران قلبی پتانسیل القا سردرد را دارند. اگر داروهای جدیدی مصرف می کنید و سردردتان شروع شده است یا این که سردردتان بدتر شده به احتمال زیاد این سردرد ناشی از مصرف دارو می باشد. در این باره از پزشکتان سؤال کنید. او ممکن است با تغییر دارو یا کاهش میزان دارو  مشکل سردرد را برطرف کند. اگر داروهای ضد فشار خون مصرف می کنید، داشتن یک لیست از نکات خواندنی در مورد فشار خون و داروهای آن به ویژه اگر مرتبط با سردرد باشد اطلاعات سودمندی برای پزشک خواهد بود.

اگر هر روز از  آسپیرین و استامینوفن استفاده می کنید احتمالاً باید دلیلی برای سردرد شما وجود داشته باشد.

سیگار کشیدن و سردرد

 اگر از سیگار استفاده می کنید، باید فوراً مصرف آن را متوقف کنید تا به طور محسوسی سردرد مزمن شما بهبود یافته و از گسترش تهدید کننده های سلامتی جلوگیری کنید (سرطان ریه و سرطان دهان فقط دو مورد از بیماری های ایجاد شده به وسیله سیگار هستند). بعضی از محققان گزارش میدهند که سیگار محرک ویژه ای برای آن هایی است که از سردردهای خوشه ای رنج می برند. اگر سیگار را ترک کنید احتمالاً سردردی با تناوب و شدت کمتری خواهید داشت. شاید نیکوتین (ماده ی افزودنی به تولیدات تنباکودار) سبب شروع یا تشدید سردرد شود، اگر چه صدها مورد مضر دیگر در سیگار و سایر محصولات تنباکودار وجود دارد.. بهتر است تمام آن ها را ترک کنید.

ورزش و سردرد

 ممکن است ورزش برای افرادی که به طور مرتب آن را انجام می دهند یکی از محرک های سردرد باشد. تحقیقات نشان می دهد که مردان خیلی بیشتر از زنان ورزش را به عنوان محرک گزارش داده اند. این بدان معنی نیست که باید ورزش را قطع کنید، اما می توانید پیش گیری انجام دهید. به عنوان مثال اگر بعد از بازی هندبال مستعد ابتلا به میگرن هستید، احتمالاً باید قبل از شروع بازی از داروی پیشگیری استفاده کنید. یا این که به دنبال یک ورزش جایگزین دیگر باشید، تا ببینید که بدن چگونه این ورزش را بهتر تحمل خواهد کرد، مثلاً به جای بازی هندبال، شنا یا پیاده روی طولانی را در نظر بگیرید.

عطر و بوهای محرک سردرد

 بعضی از افرادی که مبتلا به سردرد مزمن  هستند بعد از قرار گیری در معرض عطرها و بوهای مشخص مثل عطرهای سنگین، دود تنباکو، یا بنزین سردردشان شدیدتر خواهد شد. دفعه بعد که این بوها را در اطراف خود حس کردید، توجه کنیدو ببینید که آیا طی چند ساعت بعد دچار سردرد خواهید شد یا خیر.

اگر دوستتان از عطری استفاده می کند که فکر می کنید باعث سردرد شما می شود، از او بخواهید تا زمانی که با شماست عطر نزند و شما کاهش تعداد و شدت سردردتان را امتحان کنید. به خاطر داشته باشید که شما هم نباید از عطر استفاده کنید! شما به طور محدودی بر روی دیگران کنترل دارید اما قطعاً می توانید از یک القا کننده ی سردرد توسط خودتان جلوگیری کنید.

بوی دود تنباکو نیز می تواند سبب سردرد شود و این دلیل دیگری برای ترک سیگار شما و سایر اعضای خانواده تان است. هم چنین بوی بنزین نیز می تواند یکی از القا کننده های سردرد باشد.