علت و درمان تیر کشیدن درد لگن تا انتهای پا چیست؟

انواع درد پا

دردهای پا به گروه‌های زیر تقسیم می‌شوند:

• درد در کل پا یا درد سیاتیک: علت تیر کشیدن درد لگن تا انتهای پا معمولاً عارضه‌هایی است که در مهره‌های ستون فقرات، نخاع یا بافت رپتروپریتونوال در قسمت کمر به وجود آمده است.
• درد جزئی پا: درد جزئی پا تا بالای ران، زانو و مفصل مچ پا و همچنین پوست و بافت نرم میان مفصل کشیده می‌شود. درد در مفصل یا بین مفاصل یک درد سگمنتال است. درد سگمنتال همچنین به عنوان درد جزئی پا نیز شناخته می‌شود.

علت ایجاد درد کلی پا یا درد سیاتیک

مفصل ران محل اتصال استخوان ران به استخوان لگن است. اساساً خود ران یک مفصل گوی حفره‌ای است. در ناحیه ران دو عصب مهم وجود دارد: عصب سیاتیک و عصب فیمورال.

• تنگی فورامینال: عصب فیمورال انتقال دهنده احساس به ماهیچه‌های جلوی ران بوده که تا زیر زانو هم ادامه می‌یابد. قطع شدگی یا آسیب‌دیدگی این عصب می‌تواند باعث ایجاد درد در ران شود به طوری که این درد تا انتهای پا کشیده می‌شود. اعصاب کمری ستون فقرات از بین ستون فقرات و از بین کانال نخاعی عبور می‌کند. با تنگی فورامینال عصب‌هایی که از کانال نخاعی عبور می‌کنند در ناحیه کمر تحت فشار قرار می‌گیرند. فشار یا آسیب‌دیدگی مهره‌های 3 و 4 و 5 یا مهره خاجی 1 باعث ایجاد درد و ضعف در کل پا می‌شود. این درد، درد رادیکولار یا درد انتشاری هم شناخته می‌شود. این درد، شدید بوده و با سوزش و تیر کشیدن همراه است.
• آسیب‌دیدگی عصب سیاتیک: عصب سیاتیک از ریشه اعصاب کمری L4 و L5 و همچنین ریشه عصب‌های خاجی S1 و S2 و S3 منشعب می‌شود. عصب سیاتیک انتقال دهنده احساس به عضلات ساق پا است. آسیب‌دیدگی عصب سیاتیک باعث ایجاد درد موسوم به درد سیاتیک می‌شود. دردهای پا که از آسیب‌دیدگی ریشه‌های عصبی L5 و L4 و S1 ایجاد می‌شوند به دردهای سیاتیک معروف هستند. آسیب ‌دیدگی عصب سیاتیک ممکن است به دلیل تصادفات رانندگی یا آسیب‌های در حین کار رخ دهد. زمین خوردن یا آسیب‌های ورزشی نیز می‌تواند باعث آسیب‌‌دیدگی عصب سیاتیک و ایجاد درد پا و درد سیاتیک شود که معمولاً با سوزن سوزن شدن، بی‌حسی و ضعف همراه است.

• بیرون‌زدگی مهره کمر: بیرون‌زدگی مهره کمر باعث سوزش و فشار بر عصب‌های نخاعی ناحیه کمر می‌شود. فشار بر مهره سوم، چهارم و پنجم و عصب خاجی اول باعث ایجاد درد شدید در کل پا می‌شود که به آن درد سیاتیک می‌گویند. این درد معمولاً با بی‌حسی، ضعف و سوزن سوزنی شدن ساق پا همراه است.
• فتق دیسک کمر: این درد مشابه درد ناشی از بیرون‌زدگی مهره کمر است.
• تنگی کانال نخاعی: تنگی کانال نخاع باعث ایجاد سندرم دم اسب می‌شود. درد از نوع رادیکولار بوده و در تمام پا گسترش می‌یابد. این درد با بی‌حسی، ضعف، سوزن سوزنی شدن، ایجاد اختلال در عملکرد مثانه (ادرار)، روده (مدفوع) و بی اختیاری در ادرار (نشت) همراه است.
• متداول‌ترین درد غیرآرتروزی ران، عارضه‌های مربوط به ستون فقرات مانند پارگی دیسک یا آرتروز ستون فقرات است. در مراحل پیشرفته‌تر بیماری و اختلال، شما درد مزمنی در ران خود احساس خواهید کرد که به سمت پشت پا کشیده می‌شود.
• التهاب مفصل لگن که با سفت‌شدگی و درد اطراف مفصل همراه بوده و می‌تواند باعث گسترش درد تا پایین پا شود. در سندرم پیریفورمیس آسیب‌دیدگی عصب سیاتیک باعث ایجاد درد سوزشی شدیدی در ناحیه باسن می‌شود که تا پایین پا کشیده می‌شود.

تشخیص

درد ایجاد شده در ران که به سمت پایین پا هم کشیده می‌شود دردی نیست که بتوان آن را تحمل کرد. این درد قابل درمان است و می‌تواند عملکرد پا را به طور کامل به حالت طبیعی خود باز گرداند. برای تشخیص صحیح از شما خواسته می‌شود تا به وسیله اشعه ایکس از ناحیه دردناک عکس بگیرید، اختلالات احساسی شما بررسی و ارزیابی می‌شود و انجام ام آر ای هم ممکن است توصیه شود. تشخیص صحیح بسیار مهم است بنابراین ارائه پاسخ‌های صحیح به پرسش‌هایی که پزشک از شما می‌کند از اهمیت زیادی برخوردار است. برخی از سئوالات که ممکن است پزشک از شما بپرسد عبارتند از:

• در پنج سال گذشته چه عمل‌های جراحی روی بدن شما انجام شده است؟
• آیا تا کنون در ناحیه ران خود عمل جراحی انجام داده‌اید؟
• چه فعالیت‌های روزمره‌ای را که ممکن است باعث ایجاد این بیماری شوند انجام می‌دهید؟
• آیا برای انجام کارهای مربوط به شغل خود مجبور به استفاده از لباس‌های تنگ هستید؟
• آیا در خانواده شما افرادی هستند که سابقه ابتلا به آرتروز داشته باشند؟

روش‌های درمانی

سطح اول: داروهای ضدالتهابی

معمولاً متخصصین کنترل درد ما در ابتدا معاینات اولیه را انجام می‌دهند. در این مرحله می‌توانید از داروهای بدون نیاز به نسخه پزشک مثل ایپوبروفن استفاده کنید. این داروهای ضدالتهابی به کاهش برخی از دردها کمک می‌کنند. داروهای تجویزی دیگری نیز وجود دارد. تا زمانی که علائمی از ضعف شدید عضلانی در شما دیده نمی‌شود، پزشکان ما معمولاً داروهای ض التهابی یا استروئیدی را تجویز می‌کنند.

اگر ریشه عصب به دلیل فتق دیسک کمر تحت فشار باشد یا زوال طبیعی ناشی از افزایش سن باعث افزایش فشار بر ریشه عصب شود، شدت درد اغلب آرام می‌شود.

سطح دو: درمان‌های فیزیکی

اگر پس از چند هفته درد شدت یافت، مرحله بعدی استفاده از روش‌های فیزیوتراپی برای تقویت و کشش عضلات آسیب دیده است. معمولاً در این مرحله، روش‌های درمانی زیر توسط متخصصین کنترل و مدیریت درد ما توصیه می‌شود:

• تمرینات کششی
• تمرینات تقویتی برای تقویت عضلات ناحیه کمر
• برنامه درمانی مک کینزی برای کمر و فتق دیسک
• تمریناتی که به مرور زمان علائم را کاهش می‌دهد.
• طب سوزنی
• ماساژدرمانی
• لیزردرمانی
• مگنت‌تراپی
• شاک‌ویودرمانی

درد انتشاری در پای هشتاد درصد از بیماران بدون نیاز به انجام عمل‌های جراحی به مرور زمان بهبود خواهد یافت.

سطح سوم: تزریق

اگر علی‌رغم انجام اقدامات درمانی، درد و علائم دیگر پس از شش ماه هنوز در بدن شما باقی مانده، ممکن است متخصصین مدیریت درد ما عکس برداری به وسیله اشعه ایکس یا ام آر آی را برای شما تجویز نمایند. عکس برداری به وسیله اشعه ایکس یا اسکن به کمک ام آر آی می‌تواند به تشخیص علت ایجاد کننده این عارضه کمک کند.

اسکن ممکن است موارد زیر را آشکار سازد:

• فتق دیسک کمر که باعث وارد آمدن فشار بر عصب می‌شود.
• فشار وارده بر عصب به دلیل آرتروزهای ناشی از پیری که باعث تنگی کانال نخاع یا تنگی فورامینال می‌شود.

اگر به کمک اسکن هر یک از بیماری‌های فوق تشخیص داده شد، متخصصین کنترل درد ما ممکن است تزریق‌هایی را در ستون فقرات تجویز و توصیه نمایند.

این تزریق‌ها، روش‌های درمانی موضعی با آستروئید بوده که نواحی خاص ملتهب شده را هدف قرار داده و باعث رفع فشار روی ریشه عصب می‌شوند. روش تزریق به جای استروئیدهای ضدالتهابی سیستماتیک مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این مرحله ممکن است به یک یا چند تزریق نیاز باشد.

سطح چهارم: درمان‌های جراحی

تزریق در ستون فقرات باعث کاهش درد می‌شود ولی نتایج آن کوتاه‌مدت است. درمان‌های جراحی در مرحله بعد قرار دارند. ما بیمار را مورد معاینه قرار داده و عکس‌ها را دوباره مورد بررسی و بازبینی قرار می‌دهیم. سپس در مورد روش‌های درمانی جراحی و مزایا و معایب آن و پیش‌بینی نتایج عمل جراحی بحث و تبادل‌نظر می‌کنیم.